Kwalificerende buitenlands belastingplichtige

Per 2015 is de "keuzeregeling" voor buitenlands belastingplichtigen komen te vervallen.

Per 1 januari 2015 geldt een nieuwe regeling die wordt toegepast indien de buitenlands belastingplichtige voldoet aan bepaalde voorwaarden. Wordt aan gestelde voorwaarden voldaan, dan is de regeling verplicht van toepassing. Iemand "kwalificeert" of "kwalificeert niet", er is dus geen keuze meer mogelijk.

De voorwaarden om als "kwalificerend buitenlands belastingplichtige" aangemerkt te worden, zijn:

• De betrokkene moet inwoner zijn van een lidstaat van de Europese Unie, EER, Zwitserland of de BES-eilanden.
• Ten minste 90% van het verzamelinkomen moet in Nederland belast zijn.
• Hij moet een inkomensverklaring uit het woonland overleggen (zodat de Nederlandse Belastingdienst kan beoordelen of voldaan is aan het 90%-criterium).

Wordt aan één (of meerdere) vereisten niet voldaan, dan kan geen gebruik worden gemaakt van de Nederlandse fiscale faciliteiten (heffingskortingen, aftrekposten, etc.).

Voor de interpretatie van het 90%-criterium dient gekeken te worden naar het wereldinkomen (box 1, box 2 en box 3) dat in Nederland is onderworpen aan belastingheffing. Een box 3 vermogen kan dus tot gevolg hebben dat niet aan het 90% vereiste wordt voldaan, aangezien slechts Nederlandse onroerende zaken in Nederland belast zijn. Overig vermogen (banktegoeden / beleggingen) wordt meegeteld als "wereldinkomen", maar is dus geen in Nederland belast inkomen. 

Prejudiciele vragen over schumacker arrest

Henk is gepensioneerd en woont met zijn vrouw Truus in Frankrijk. Henk ontvangt een AOW uitkering en uitkering van een pensioenfonds. Het heffingsrecht over de AOW komt toe aan Frankrijk, de heffing in Frankrijk is nihil (door toepassing belastingvrije som). Henk brengt in zijn Nederlandse aangifte inkomstenbelasting de hypotheekrente op zijn eigen woning in mindering op zijn inkomen. De inspecteur is het hiermee niet eens (geen kwalificerende buitenlandse belastingplicht). Het Gerechtshof 's Hertogenbosch komt op 18 mei 2022 ECLI:NL:GHSHE:2022:1569) met een uitgebreide opsomming van de reikwijdte van het zogenaamde Schumacker arrest.  Advocaat-generaal Wattel (ECLI:NL:PHR:2023:442) concludeert dat Schumacker-jurisprudentie onverenigbaar is met het EU-recht, onder andere omdat zij in strijd is met de basisregel van vrij personenverkeer. De A-G geeft de Hoge Raad vervolgens in overweging om prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie EU. De Hoge Raad komt op 18 juli 2025 ECLI:NL:HR:2025:1158 en ECLI:NL:HR:2025:1161 tot dezelfde conclusie en stelt vragen aan het Hof van Justitie van de EU.  Vorenstaande onder verwijzing naar haar eigen arrest met kenmerk ECLI:NL:HR:2025:889, hoewel het schumacker arrest al boeken heeft gevuld blijft de uitleg complex.

Fiscale partner

Bent u volgens de nieuwe regels een kwalificerende buitenlands belastingplichtige en wilt u dat de Belastingdienst uw partner aanmerkt als fiscaal partner, dan kan dit alleen als u beiden over minimaal 90% van het gezamenlijke inkomen in Nederland belasting betaalt.

Ingang per 2015

U krijgt pas te maken met de nieuwe regeling bij uw aangifte inkomstenbelasting over 2015, of al eerder bij een voorlopige aanslag 2015. Tot en met de aangifte 2014 kunt u nog kiezen voor binnenlandse belastingplicht. Ook de terugploegregeling (sanctie voor het terugkomen op de oude keuze) komt per 2015 te vervallen.