Rechtsbescherming belastingplichtigen

Een onderzoeksrapport van de IBTD (inspectie belastingen, toeslagen en douane) geeft aan dat de rechtsbescherming van belastingplichtigen (burgers en bedrijven) niet best is. Een eigen onderzoek binnen de belastingdienst komt met opmerkelijke en best schrijnende conclusies.

Samenvatting onderzoek Belastingdienst

Uit het onderzoek volgt dat het volgende:

1. Dossier wordt niet volledig en juist ter beschikking gesteld: Niet alle op de zaak betrekking hebben stukken worden door de belastingdienst verstrekt. Het IBTD ziet structurele risico's op onvolledige dossierverstrekking door de Belastingdienst in complexe zaken, hierdoor wordt rechtsbescherming onder druk gezet.
2. Grondoorzaaken onvolledig dossier: de uitleg van artikel 8:42 AWB is binnen de belastingdienst niet gelijk. De sterk inhoudelijk gedreven werkcultuur binnen de Belastingdienst zorgt ervoor dat er te weinig ruimte is voor de menselijke maat en normale communicatie met belasingplichten.
3. Interne samenwerking: er wordt intern niet samengewerkt en overleg gevoerd over het verstrekken van informatie aan belastingplichtigen. Een inspecteur zal dus nog te vaak op eigen houtje beslissingen nemen. Een integraal overzicht ontbreekt.
4. Informatiehuishouding: dossiers worden niet allemaal op dezelfde wijze (niet uniform) gearchiveerd en vastgelegd. Cruciale stukken en informatie kunnen hierdoor ontbreken.
5. Evaluatie en zelf reflectie: er is te weinig kwaliteitscontrole en borging in het werkproces.

Aanbevelingen voor de Belastingdienst

De IBTD pleit voor een uniforme interpretatie van het begrip in 8:42 AWB. Daarnaast moeten er correctiemechanismen intern worden ingebouwd in alle fasen van het proces. Derhalve behandeling binnen een team met evaluatie momenten. De informatie huishouding moet beter, hierdoor kunnen medewerkers van de Belastingdienst sneller, duidelijker en vollediger alle relevante documenten van een belastingplichtige opzoeken en verstrekken. Tevens wordt gewezen op de menselijke maat, er moet meer bewustzijn komen bij medewerkers van de belastingdienst over de impact van hun handelen.

De algemene conclusie is dat er altijd een compleet dossier van de belastingplichtige moet zijn en dat deze ook wordt verstrekt. In dit kader heeft de Hoge Raad ook al bepaald dat ook interne stukken en stukken die later beschikbaar zijn gekomen ook moeten worden verstrekt.

In dit kader zou ook de werkinstructie inzake "op de zaak betrekking hebbende stukken" moeten worden nageleefd.

Noot fiscaal jurist inzake op de zaak betrekking hebbende stukken

Als een belastingplichtige in bezwaar gaat heeft de belastingplichtige recht op inzage in zijn volledige dossier. Bij de stap naar de rechter moeten alle op de zaak betrekking hebbende stukken beschikbaar zijn. Tot zover de theorie. In de praktijk zien wij dat niet altijd alle op de zaak betrekkinghebbende stukken worden verstrekt. Rechters dwingen de inspecteur steeds vaker om meer informatie te verstrekken. Soms komen rechters zelfs tot de conclusie dat een aanslag naar de prullenbak kan (als niet alle informatie wordt verstrekt).

Heeft u een discussie met belastingdienst over dit onderwerp? Neem gerust contact met ons op.