Jacht op fiscale constructies

Belastingadviseurs bedenken soms wandelpaden die ervoor zorgen dat er minder belasting kan worden betaald. Als de adviseur en zijn klant op de normale wandelpaden blijven is er niet veel aan de hand, je mag immers zelf je (fiscale) route bepalen. Verstoppen (ontduiken) tijdens de fiscale wandeling mag niet maar steeds vaker wordt er ook gekeken naar de speciale wandeling waarbij men niet geniet van de natuur maar enkel belasting wil besparen (fraus legis). De coordinatiegroep constructiebestrijding (CCB) en de coordinatiegroep Taxhavens en concernfinancieringen (CTC) bekijkt deze structuren en informeert de Belastingdienst (en bewindslieden) hierover. In het FD in mei 2025 stond hierover een speciale bijdrage. In dit artikel duiken wij in de mogelijkheden en onmogelijkheden van het fiscale landschap.

Waarschuwing coordinatiegroep constructiebestrijding

De coordinatiegroep constructiebestrijding (hierna CCB)heeft een aantal belangrijke taken:

• ontwikkelen van beleid (en wetgeving) tegen de bestrijding van constructies
• ondersteunen Belastingdienst
• Informeren van de Belastingdienst over bestaan en aanpak fiscale constructies

Via zogenaamde WOO verzoeken komen soms leuke rapporten naar voren over constructies binnen het fiscale landschap. Deze bijdrage uit 2021 (25 pagina's) geeft inzicht in enkele structureren die vaker voorbij komen bij de Belastingdienst. Constructies die voorbij komen zijn:

1. Omleiden winst en salaris via buitenlandse rechtspersonen
2. Vermogen onderbrengen in trust, stichting of APV (zie document)
3. BTW constructies (vrijgestelde ondernemers gaan joint ventures aan met dienstverlenende bedrijven, dit speelt met name bij scholen en ziekenhuizen) (zie document)
4. Overdrachtsbelasting constructies (kopen bedrijf met vastgoed zonder overdrachtsbelasting en vervolgens bedrijf weer terugverkopen, dit speelt soms bij hotels, restaurants, etc.) (zie document)
5. Stalling immateriele rechten in taxhavens (zie document)
6. Woonplaatsonderzoeken (zie 1document zie 2 document)

De structuren komen aan het licht bij fiscale procedures maar ook via de Panama papers of andere openbare bronnen.

Jacht op schenk - en erfbelasting constructies

Inspecteurs moeten bepaalde schenkingsconstructies en vermogensoverdrachten actiever bestrijden, aldus het CCB. Voorbeelden worden genoemd in een notitie (hier te raadplegen op grond van Woo verzoek). De belangrijkste voorbeelden zijn:

1. Erfpacht ouders en kind: oudes verkopen grond onder een eigen woning aan de kinderen (of een stichting of familie fonds). De grond wordt beheert t.b.v. de kinderen. Hiermee kan vermogen worden overgedragen zonder schenk of erfbelasting
2. Verkoop pand tegen lage prijs: de huurder voldoet aan de verhuurder een afkoopsom voor de resterende huurperiode. Vervolgens wordt het vastgoed tegen een lagere prijs door de verhuurder verkocht aan de huurder. Grondslag overdrachtsbelasting is hiermee lager.
3. Terugbetaling van agio of kapitaal (zie bericht staatscourant)
4. Samenwerkingsverbanden tussen eenmanszaak en BV (van dezelfde eigenaar).
5. Wijzigen van de huwelijksgemeenschap in het zicht van overlijden.
6. Vermogensoverheveling opa / oma aan kleinkinderen (zie document)

De grens tussen belastingadvies, belastingplanning, belastingontwijking en belastingontduiking blijft een grijs gebied voor de overheid, de klant en de adviseur. Vermogensoverdracht binnen de familie moet zoveel mogelijk met zo min mogelijk belastingheffing plaatsvinden. Ook heeft de belastingbetaler steeds meer problemen met de belastingheffing over zijn box 3 vermogen.