Opgaaf werkelijk rendement Box 3 bij de Belastingdienst

Via uw inlog (DigiD) bij de Belastingdienst kunt u uw opgave werkelijk rendement invullen. Dit is een pittige klus die veel tijd kost. Er zijn tientallen vragen door de belastingdienst beantwoord over de diverse onderwerpen (zoals spaargeld, beleggingen, overige bezittingen, belastingrente, etc.), deze kunt u hier raadplegen.

Waar vind ik het formulier opgaaf werkelijk rendement?

Het online formulier opgaaf werkelijk rendement over 2019 - 2024 staat in uw eigen omgeving.

Is het verplicht om de opgaaf werkelijke rendement te versturen?

Over de jaren 2019 - 2024 kunt u het formulier invullen, dit is niet verplicht.

Voor welke jaren heb ik recht om tegenbewijs te leveren?

Voor 2017 - 2019 kunt u gebruik maken van de regeling als u meedeed aan de massaalbezwaarprocedure. Voor 2020 kunt u er ook gebruik van maken als u definitieve aanslag nog niet is opgelegd. Voor 2021 en daarna staat de regeling voor iedereen open.

Wanneer moet ik het formulier invullen en wat gebeurt er dan?

U ontvangt een brief van de belastingdienst, daarna heeft u nog 12 weken. Via uw intermediair is de termijn 26 weken. De termijn is fataal en kan niet worden verlengd

Hoe bereken ik het werkelijke rendement?

Dit is een stevige klus, het gaat hierbij om:

1. U berekent het werkelijke rendement over het hele jaar
2. Directe rendement is rente, dividedn, huurinkomsten etc.
3. Indirect rendement is de waardeverandering van bijvoorbeeld onroerende zaken of aandelen, bijvoorbeeld door verkopen maar ook ongerealiseerde waarde veranderingen.
4. Kosten mag u niet aftrekken, rente op schulden wel.
5. Er geldt geen heffingsvrij vermogen en verliezen uit andere jaren mag u niet verrekenen
6. Waardevermeerderingen die verband houden met gemaakte kosten (ter verbetering of uitbreiding) mag u buiten beschouwing laten. De kosten zelf dus niet.

Toelichting opgave werkelijke rendement

Volgens een belangrijke uitspraak van de Hoge Raad is de box 3 heffing nog steeds discriminerend. De nieuwe herstelwet (de wet rechtsherstel box 3). De voor de Nederlandse inkomstenbelastingheffing in box 3 toepasselijke wetgeving schendt nog steeds het verdragsrechtelijke discriminatieverbod en het eigendomsgrondrecht in de gevallen waarin het forfaitaire rendement hoger is dan het werkelijke rendement. De eerste uitspraak van de Hoge Raad was in 2021. Naar aanleiding van deze uitspraak kwam er een wetswijziging voor de periode 2017 - 2022. Ook deze wet is in strijd met europese wetgeving (aldus de Hoge Raad in haar uitspraken in 2024).

Volgens de Hoge Raad moet het werkelijke rendement worden belast, tenminste als dit lager is dan het fictieve rendement.

Belastingdienst wijst veel box 3 teruggaven af

Belastingplichtigen die een lager werkelijk rendement hebben gemaakt dan het forfaitaire rendement kunnen box 3 heffing terugontvangen. Hierbij spelen formele regels, zoals het tijdig indienen van een bezwaarschrift. Her formulier om het werkelijke rendement te berekenen is sinds midden 2025 bekend (site belastingdienst) en diverse belastingplichtigen hebben dit ingevuld. Voor 2017 - 2019 hadden belastingplichtigen bezwaar moeten maken tegen de aanslag over dat jaar. Is dit niet gebeurd dan is bezwaar maken nu (meestal) niet meer mogelijk (termijn is 6 weken na datum belastingaanslag). Voor het jaar 2020 moet ook bezwaar worden gemaakt, dit kan nog tot 31 december 2025. Voor de jaren hierna (2021 - 2024) staan de termijnen nog open. In een artikel in de Telegraaf (16 augustus 2025) wordt aangegeven dat veel verzoeken om teruggave van box 3 heffing worden afgewezen omdat ze te laat zijn ingediend (buiten de bezwaartermijn). Indien het werkelijke rendement lager is dan het forfaitaire (berekende) rendement kan er via het formulier bezwaar worden gemaakt.

• Tip : Voor de gemiddelde belegger is het maken van bezwaar verstandig (met name voor 2018 en 2022, dit waren slechte beleggingsjaren).

Formulier Belastingdienst om werkelijk rendement te berekenen

De Belastingdienst heeft een oefenversie voor het formulier opgaaf werkelijk rendement online gezet. Dit formulier kunt u hier raadplegen.

Noot fiscaal jurist inzake werkelijk rendement box 3

Vanaf oktober 2024 hebben belastingplichtigen een brief van de Belastingdienst ontvangen om eventueel in aanmerking te komen voor de heffing over het werkelijke rendement in box 3. Vanaf de zomer van 2025 kunnen belastingplichtigen het werkelijk rendement aan de belastingdienst doorgeven. Het proef exemplaar is op dit moment beschikbaar. Het officiele formulier komt over een paar maanden beschikbaar via uw online omgeving (mijn belastingdienst). Kies dan per belastingjaar de "opgaaf werkelijk rendement (IB-OWR) onder de rubriek "formulieren". Hieronder wordt per vermogenscategorie aangegeven welke informatie u voor dit formulier beschikbaar moet hebben.

Werkelijk rendement bank en spaartegoeden berekenen

• Naam en rekening nummer
• overzicht ontvangen renten (jaaroverzicht)
• ontvangen rente op buitenlandse bankreningen (en eventuele valuta winsten) (kijk hier op wisselkoersen)

Werkelijke rendement beleggingen berekenen

• een jaaroverzicht van de ontvangen inkomsten, maar zonder de ingehouden dividendbelasting, zoals bruto-dividend, rente op obligaties.
• de waarde op 1 januari en op 31 december (jaaroverzicht van uw bank of verzekeraar). Waren de beleggingen er op 1 januari nog niet dan de aankoopwaarde gebruiken. Waren de beleggingen op 31 december niet meer aanwezig dan hiervoor de verkoopwaarde gebruiken.
• de totale waarde van uw aankopen en verkopen van dat jaar (overzicht van een beleggingsrekening, uw portefeuilleoverzicht of een rendementsanalyse, zoals een overzicht met alle aan- en verkoopnota's)
• bovenstaande ook voor buitenlandse beleggingen en eventuele valutata winsten
• de kosten voor beheer en administratie zijn niet aftrekbaar.

Werkelijk rendement crypto (zoals bitcoin) berekenen

• de waarde op 1 januari en op 31 december (jaaroverzicht van uw wallet). Waren de crypto er op 1 januari nog niet dan de aankoopwaarde gebruiken. Waren de crypto op 31 december niet meer aanwezig dan hiervoor de verkoopwaarde gebruiken.
•  de totale waarde van uw aankopen en verkopen van dat jaar (overzicht van een wallet) 
•  bovenstaande ook voor buitenlandse crypto
• de kosten voor beheer, walletkosten, handelskosten en administratie zijn niet aftrekbaar.

Werkelijk rendement tweede woning of vakantiewoning

• adresgegevens
• WOZ waarde van het jaar zelf en het jaar erna (WOZ beschikking)
• Bij buitenlands vastgoed "waarde in het economische verkeer"
• Onderhoudskosten zijn niet aftrekbaar
• Bij woning die wordt verhuurd ook huur/pacht in beeld hebben (bankafschriften en huurovereenkomst)
• Betaalde rente is aftrekbaar van het rendement