Duurzaam gescheiden en een eigen woning?
Volgens de wet Inkomstenbelasting (3.111 lid 8) is het enkel mogelijk dat fiscale partners één hoofdverblijf in aanmerking mogen nemen. Dus op het moment dat man en vrouw allebei een eigen woning hebben dan moet er een keuze gemaakt worden welke woning dan als hoofdverblijf (box 1) zal dienen en welke woning tot box 3 vermogen zal behoren. Hiermee wordt beoogd te verhinderen dat partners tegelijkertijd voor twee eigen woningen hypotheekrenteaftrek zouden kunnen krijgen. In dit artikel behandelen wij een standpunt van de kennisgroep van de belastingdienst (KG:051:2025:7)
Duurzaam gescheiden leven met twee eigen woningen
Op het moment dat het niet meer loopt tussen partners dan eindigt het fiscaal partnerschap van de echtgenoten niet automatisch als zij niet meer op hetzelfde adres staan ingeschreven. Het fiscaal partnerschap van echtgenoten eindigt als zij niet meer op hetzelfde woonadres in de gemeenschappelijke basisadministratie staan ingeschreven én verzoek tot echtscheiding of scheiding van tafel en bed is ingediend bij de rechter.
Volgens artikel 3.111 lid 4 Wet IB 2001 is het mogelijk om bij scheiding of uit elkaar gaan zijn eigendomsaandeel in de woning nog voor ten hoogste twee jaar (lees: tweejaarstermijn) na het verlaten van de woning onder voorwaarden aanmerken als eigen woning.
Kennisgroep belastingdienst inzake duurzaam gescheiden leven en eigen woning
De vraag die aan de kennisgroep van de Belastingdienst is gesteld is het volgende:
- “Geldt de tweejaarstermijn ook voor artikel 3.111 lid 8 Wet IB 2001 zodat duurzaam gescheiden levende echtgenoten slechts gedurende deze twee jaar ieder een andere woning als hoofdverblijf kunnen aanmerken?”[1]
Het gegeven dat echtgenoten hun hoofdverblijf niet hebben in dezelfde woning is niet voldoende, aldus de Hoge Raad op 21 februari 1973 ECLI:NL:HR:1973:AX4758. Op grond van artikel 5a Van de Algemene wet inzake rijksbelastingen kwalificeren duurzaam gescheiden levende echtgenoten als fiscale partners.
Volgens artikel 3.111 lid 4 Wet IB 2001 worden duurzaam gescheiden levende echtgenoten beschouwd als gewezen partners. De restrictie van artikel 3.111 lid 8 Wet IB 2001 dat fiscale partners slechts één hoofdverblijf in aanmerking kunnen nemen, geldt hierdoor niet voor duurzaam gescheiden levende echtgenoten. Hierdoor kunnen zij ieder een andere woning als hoofdverblijf aanmerken.
Vorenstaande is recentelijk ook bevestigd door de Rechtbank Zeeland West Brabant d.d. 10 februari 2025 ECLI:NL:RBZWB:2025:692. En ook - een paar jaar eerder - door het Gerechtshof Arnhem Leeuwarden d.d. 16 juli 2019 ECLI:NL:GHARL:2019:5833.
Voorbeeld duurzaam gescheiden leven met twee eigen woningen
- Annie en Bert zijn het gehele jaar getrouwd onder huwelijkse voorwaarden met koude uitsluiting.
- Annie en Bert leven duurzaam gescheiden waarbij Annie voor 100% eigenaar is van haar woning in Enschede. Bert is voor 100% eigenaar van zijn woning in Glanerbrug
- Annie geeft om die reden als hoofdverblijf woning in Enschede op en Bert zijn woning in Glanerbrug.
- Op grond van artikel 3.111 lid 4 en lid 8 Wet IB 2001 kan Annie ook na afloop van de tweejaarstermijn van de echtscheidingsregeling de woning in Enschede als eigen woning aanmerken en Bert zijn woning in Glanerbrug.
NB: omdat Annie en Bert gedurende het gehele jaar fiscale partners zijn, kunnen zij op grond van artikel 2.17 lid 2 Wet IB 2001 onder andere de belastbare inkomsten uit eigen woning aan elkaar toedelen in de onderlinge verhouding bij het doen van aangifte inkomstenbelasting.
Let dus goed op de fiscale gevolgen wanneer je besluit om te gaan scheiden / duurzaam gescheiden te gaan leven! Vragen? Stuur ons gerust een bericht via onderstaand formulier.
Van duurzaam gescheiden levende echtgenoten is sprake als ieder van de echtgenoten afzonderlijk zijn eigen leven leidt als ware hij niet met de ander gehuwd, en deze toestand door de echtgenoten, althans door een van hen, als bestendig is bedoeldECLI:NL:HR:2010:BL7267Fiscale vragen over echtscheiding?
Meer weten van duurzaam gescheiden leven en eigen woning
- Echtscheiding en belastingen
- Echtscheiding en woning
- Belastinglatentie ondernemer en echtscheiding
- Echtscheiding en testament
- Waardebepaling onderneming bij echtscheiding
- Echtscheiding bij ondernemers
- Hypotheekrenteaftrek bij echtscheiding
- Echtscheiding en afstorten pensioen
- Inkomen DGA bij echtscheiding
- Echtscheiding en wijziging huwelijkse voorwaarden
- Hypotheekrenteaftrek bij echtscheiding
- Echtscheiding fiscale behandeling pensioenen
