Echtscheiding en betaalde hypotheekrente

Scheidingsregeling geldt alleen voor (mede-)eigenaar eigen woning

De Hoge Raad heeft in mei 2022 een uitspraak gedaan over de aftrek van betaalde hypotheekrente na een echtscheiding. In deze casus ging het om een stel dat in 2013 gescheiden is gaan wonen. De vrouw blijft vervolgens in de woning wonen (haar juridische eigendom). De man blijft de hypotheekrente in 2013 betalen en trekt deze af in box 1. Volgens de Hoge Raad is de hypotheekrente niet aftrekbaar bij de man omdat de vrouw eigenaar is van de woning. Dit was eenvoudig op te lossen als partijen in 2013 hadden gekozen voor fiscaal partnerschap. Het inschakelen van een fiscalist bij een echtscheiding is veelal verstandig. Veel advocaten doen dit nog niet, waardoor er enige discussie met de Belastingdienst kan ontstaan.

Hypotheekrente bij vertrekkende partner aftrekbaar

In deze casus vertrok de man in december 2013 uit de eigen woning. Hij laat zich ook uitschrijven binnen de gemeente. De vrouw blijft in de woning wonen. De hypotheek stond op beider naam en de man heeft in 2013 de volledige hypotheekrente betaald en afgetrokken. Er wordt in 2013 niet gekozen voor fiscaal partnerschap gedurende het gehele jaar. De inspecteur van de Belastingdienst accepteert de aftrek van hypotheekrente voor december 2013 niet. Het Gerechtshof is het met de man eens, de hypotheekrente over december 2013 is gewoon aftrekbaar. Volgens de advocaat-generaal (adviseur van de Hoge Raad) en de Hoge Raad is de hypotheekrente over december 2013 niet aftrekbaar. De reden is dat de man niet de eigenaar is van de eigen woning. Dit was anders geweest als er in 2013 was gekozen voor voljaars fiscaal partnerschap. De zaak wordt wel verwezen, dus we zijn er nog niet. Het (nieuwe) gerechtshof moet onderzoeken of de man economisch eigenaar is geweest van de eigen woning. Als dit het geval zou zijn, zou de hypotheekrente wel aftrekbaar zijn.

Inkomstenbelasting en hypotheekrente bij echtscheiding

Hypotheekrente voor een eigen woning (hoofdverblijf) is alleen aftrekbaar in box 1 als de woning ook een 'eigen woning' is.

Het vereiste hierbij is dat de woning als hoofdverblijf moet dienen voor de belastingplichtige.
Een ander vereiste is dat het om een eigen woning moet gaan.

In gevallen dat een woning geen hoofdverblijf meer is kan er toch recht op hypotheekrente blijven bestaan. Dat geldt bijvoorbeeld bij de bekende echtscheidingsregeling (als 2 fiscale partners samen in een huis woonden en één van hen de woning verlaat i.v.m. de echtscheiding, ex artikel 3.111 IB). Binnen de echtscheidingsregeling mag de vertrekkende partner de woning nog 2 jaar als eigen woning beschouwen (ook als de gewezen partner er nog woont).

Ongehuwd samenwonende fiscale partners kunnen de aftrek van hypotheekrente voor de eigen woning onderling vrijelijk verdelen. Er is dus niet van belang wie de eigenaar van de eigen woning is en / of wie de hypotheekrente heeft betaald. In het jaar van scheiding (en gescheiden wonen) mag er ook vrijelijk worden verdeeld, mits er wordt gekozen voor fiscaal partnerschap (voljaars partnerschapregeling).

Advies aftrekbare hypotheekrente bij echtscheiding

Regelmatig adviseren wij (ex-)partners en advocaten over de fiscale merites bij een echtscheiding. De meest voorkomende vragen zijn:

Fiscale aftrek hypotheekrente
Besteedbaar inkomen bij ondernemers
Waardering van ondernemingen
Hoe omgaan met dividenduitkeringen en opnamen in rekening-courant bij ondernemers

Zijn er vragen, neem dan gerust contact op met één van onderstaande specialisten.