Concernomzet binnen NOW-regeling

Veel ondernemers gaan de fout in bij NOW-aanvraag ! Per 22 april 2020 is de concern regeling aangepast !

De NOW-regeling moet worden aangevraagd voor de omzet van het gehele concern (of zoals de regeling zegt "de groep"). Maar wat is een groep? Deze regeling is nog niet geheel duidelijk. Wel zien we nu dat veel ondernemers hier de fout mee ingaan. Gevolg? De aanvraag inzake de NOW-regeling is soms veel te hoog of veel te laag !

Op 1 mei en 22 april 2020 is voor sommige concerns de regeling aangepast. Lees hiertoe dit artikel . Er is een nieuw geconsolideerde versie van de NOW regeling. Herin zijn diverse wijzigingen verwerkt. U kunt dit besluit hier raadplegen. Ook is een wijzigingsbesluit gepubliceerd. Per 1 mei 2020 zijn er 115.000 aanvragen ingediend, lees de factsheet.

Wij adviseren op dit moment tientallen ondernemers over de concernregeling. Vragen? Mail of bel ons

Welke omzet meetellen voor NOW-regeling binnen een concern?

De NOW-regeling kent een aantal onderdelen die aandacht behoeven, de belangrijkste zijn de loonsom, de omzet (periode / omvang) en de concernregeling. De regeling verwijst voor de concernregeling naar het Burgerlijk Wetboek.

Als u een 100% belang heeft in verschillende B.V.’s, is het duidelijk dat dit een concern betreft en dat de omzet bij elkaar moet worden opgeteld. Het kan echter ook zijn dat omzet van minderheidsbelangen, samenwerkingsverbanden of lege B.V.’s (zonder persoon, wel omzet, zoals een licentie B.V.) moet worden meegeteld voor de concernomzet.

• Tussenconclusie: zorg ervoor dat u de concern- of groepsomzet juist bepaalt.

Wat is een groep voor de NOW-regeling?

• Meerderheidsbelangen vormen altijd een concern / groep voor de NOW-regeling. Okee, ook hier zijn in zeer bijzondere gevallen uitzonderingen op, dit zou kunnen spelen als u de meerderheid (qua aandelen) heeft, maar niet de meerderheid qua stemrecht.
• Minderheidsbelangen kunnen soms ook tot een groep worden gerekend.
• De kern is dat de omzet binnen een concern moet worden samengesteld. De vraag is dan welke B.V.’s qua omzet bij elkaar moeten worden opgeteld. Over dit onderdeel zijn veel vragen en alles is zeker nog niet duidelijk.
• Het gaat hierbij om een groep zoals is verwoord in artikel 2:24b BW. Een groep bestaat uit een organisatorische en economische eenheid. Dit zegt nog niet heel veel. Wat zijn dan de elementen om te beoordelen of een B.V. tot een groep behoort?

Meest eenvoudige bepaling van een groep voor de NOW-regeling

1.  De Consolidatieplicht. Als een groepshoofd verplicht een geconsolideerde jaarrekening dient op te stellen waarin alle groepsmaatschappijen zijn opgenomen, dan vormt dat in ieder geval een groep in de zin van de art.2:24b BW. Die conclusie geldt ook voor de NOW-regeling. Let op: indien entiteiten niet verplicht zijn tot consolideren – bijvoorbeeld omdat ze vrijgesteld zijn op basis van art. 2:407 lid 1 BW, dan kan er nog steeds sprake zijn van een groep in de zin van art. 2:24b BW)
2. De moedermaatschappij heeft een meerderheidsbelang in de dochteronderneming. Een normale holdingstructuur met tussenholding en 2 dochterondernemingen vormen een groep. Alle omzetten moet worden opgeteld (mits het Nederlandse rechtspersonen zijn alsmede buitenlandse rechtspersonen met Nederlands SV-loon).
3. Centrale feitelijke leiding binnen de groep.

Nadere informatie concernregeling

In een blog van mr. Arjen Huisman (Daniels Huisman Advocaten) wordt nader ingegaan op de concernregeling.

Hieronder diverse vragen inzake de concernregeling

Kunnen minderheidsbelangen onderdeel van een groep vormen voor de NOW-regeling?

Het concernbegrip van art. 2:24b BW kan veel aanleiding geven voor onduidelijkheden. In sommige gevallen kan er immers ook bij minderheidsbelangen sprake zijn van een concern. De belangrijkste zijn:

1. Minderheidsdeelnemingen kunnen ook tot een groep behoren, edoch dan moet er sprake zijn van bijzondere (veelal statutaire) rechten. Of
2. Voor concern wordt verwezen naar het jaarrekeningenrecht. Hierbij kan een B.V. waarbij de moeder voor de schulden van de dochter aansprakelijk is ook tot het concern worden gerekend. Accountants praten in dit geval over een zogenaamde 403 verklaring.
3. De economische eenheid trekt een lijn naar de jaarverslaggeving, de zogenaamde consolidatie van de cijfers.
4. De economische en organisatorische verbondenheid is groot, hierbij is te denken aan bedrijven die met elkaar samenwerken, naar buiten treden, onder centrale administratie vallen, etc.

Er zit een lege B.V. in een groep, hoe werkt dit voor de NOW-regeling?

Als in een B.V. wel omzet wordt gemaakt, maar geen personeel hierin werkzaam is, dan telt de omzet wel mee voor de groepsomzet. Deze B.V. kan echter geen NOW-regeling aanvragen omdat er geen Nederlands (SV-)loon wordt betaald. Nederlandse rechtspersonen of natuurlijke personen dienen altijd bij het bepalen van de omzet te worden meegeteld.

Concernregeling bij slecht en goed draaiende onderdelen

In de vragen die door de minister op 10 april 2020 zijn beantwoord komt de concern regeling ook nog voorbij. De keuze is gemaakt om de omzetdaling op concernniveau te bepalen. Voor internationale concerns met een Nederlandse en buitenlandse dochters geldt dat zij niet de omzetdaling moeten meetellen van de rechtspersonen in de groep die geen Nederlands SV-loon hebben. De concern definitie is ruim en veelal zelfs ruimer dan het jaarrekeningenrecht, hoewel er wordt aangesloten bij de controleplicht in het jaarrekeningenrecht. De regeling kan er toe leiden dat sommige werkmaatschappijen met een forse omzetdaling geen subsidie krijgen, omdat andere onderdelen van het concern wel goed blijven draaien. Daarom is het  mogelijk dat concerns die niet minstens 20% omzetdaling op concernniveau hebben ook besluiten tot ontslagen overgaan bij de onderdelen die minder goed lopen of stil zijn gevallen. Hier is ook uitgebreid over gesproken maar dit is een bewuste afweging geweest.

Concernregeling en groep in jaarrekeningenrecht

Het woord “groep” uit het Burgerlijk Wetboek komt ook naar voren in het jaarrekeningenrecht. Een dochteronderneming (50% >) is in veel gevallen ook een groepsmaatschappij. Een dochtermaatschappij die als belegging moet worden gezien is echter geen groepsmaatschappij (geen economische eenheid).

Uitgangpunt is de economische en organisatorische verbondenheid. Uit de wetsgeschiedenis en de jaarverslagwetgeving komt naar voren dat de centrale en feitelijke leiding hier direct mee samenhangen. Bij meerderheidsbelangen is het relatief eenvoudig, deze behoren bijna altijd tot een groep (tenzij er bijzondere afspraken binnen een groep zijn). Bij minderheidsbelangen moet er worden ingezoomd op de feiten en contractuele afspraken (aansprakelijk voor schulden, etc.) .

Welke rechtspersonen tellen mee voor groep NOW-regeling?

Alle B.V.’s / rechtspersonen in Nederland tellen mee. Buitenlandse rechtspersonen die deel uitmaken van de groep tellen niet mee, tenzij deze buitenlandse rechtspersonen in Nederland SV-loon afdragen resp. verzekerd SV-loon in Nederland hebben. Dit moet u toetsen op 1 maart 2020 (NOW 1), 1 juni 2020 (NOW 2) en 1 oktober 2020 (NOW 3).

Tellen buitenlandse rechtspersonen ook mee voor de NOW-concernregeling?

Als een buitenlandse rechtspersoon in Nederland geen SV loon afdraagt (per 1 maart 2020), telt deze rechtspersoon niet mee voor de concernregeling.　

Wie vraagt er binnen de NOW-concernregeling de subsidie aan?

De omzet van het concern moet bij elkaar worden opgeteld om het verlies in omzet te bepalen. Vervolgens vraagt iedere rechtspersoon zelfstandig de NOW-subsidie aan. De omzetdaling binnen de groep is hierbij de basis voor de tegemoetkoming binnen de NOW-regeling. Elke rechtspersoon rekent dus met dezelfde omzetdaling (van de groep en niet individueel). Elke rechtspersoon (met loonheffingsnummer enSV-loon) zal de NOW-regeling aanvragen. Binneneen groep kunnen dus meerdere aanvragen worden ingediend. Op grond van de loonsom in januari 2020 (NOW1), maart 2020 (NOW 2) en juni 2020 (NOW 3) wordt vervolgens per rechtspersoon de NOW-subsidie vastgesteld

Risico als groep niet juist wordt bepaald voor aanvraag?

Als de omzet van een groep niet juist wordt bepaald(resp. een B.V. binnen een groep niet wordt meegerekend), wordt de NOW-regeling onjuist aangevraagd. De kans op een incorrecteaanvraag is zo gemaakt, omdat de subsidie, die gebaseerd is op de omzetdaling, substantieel kan worden beïnvloed door de B.V. die de omzet maakt, maar niet is meegenomen bij de aanvraag.

Ter illustratie:als de omzet van Piet B.V. met 60% daalt en de omzet van de zusteronderneming Henk B.V. met 60% stijgt, moet er interne compensatie (beide omzetten optellen) plaatsvinden. Als er dan omzet niet wordt meegeteld, is de subsidiabele loonsom te hoog vastgesteld.

Er is echter een herstelmogelijkheid binnen de NOW-regeling 1 en 2 voor concerns. Werkmaatschappijen kunnen op het moment van de vaststelling het verzoek doen om de aanvraag op werkmaatschappijniveau te doen in plaats van op concernniveau.

Voorbeeld van een concern / groep voor de NOW-regeling

Een normale holdingstructuur met een tussenholding en een tweetal dochterondernemingen wordt als een groep gezien. De omzet van alle gelieerde B.V.’s moet dus als concern worden gezien. De management fee in de topholding moet ook worden meegeteld, dit kan als onterecht worden gezien omdat de DGA geen aanspraak kan maken op de regeling.

Vragen over concernregeling bij NOW-aanvraag

Soms moeten accountants / fiscalisten en advocaten samenwerken om te bepalen of er sprake is van een concern. En dan kan het zijn dat alle specialisten tot een ander oordeel komen, dit met dezelfde wettekst, alleen met een andere interpretatie van de feiten en omstandigheden.

Om toekomstige boetes te voorkomen, moet u zorgvuldig vastleggen hoe u tot uw concernomzet bent gekomen. Raadpleeg hiervoor uw accountant of bel met één van onze specialisten.

NOW-regeling en concernomzet in juridische kaders

De definitie van een groep roept veel vragen op. Bij meerderheidsbelangen lijkt al snel sprake van groep, maar als de activiteiten verschillen, er geen centrale leiding is, er geen organisatorische eenheid is, kan er onduidelijkheid bestaan.

Het begrip "groep" is in 1971 in de Nederlandse wetgeving opgenomen, gelijk met de structuurregeling voor grote rechtspersonen. Het oorspronkelijke uitgangspunt van een groep was een zelfstandige onderneming die door kapitaaldeelneming of anderszins met elkaar zijn verbonden en waarvan het centrale beleid in de top wordt bepaald. Dit is in de loop der jaren (ook door de vierde EEG richtlijn) uitgebreid en aangepast. Belangrijke begrippen in artikel 2:24b BW zijn:

1. Organisatorische eenheid (dit duidt op juridische en organisatorische banden tussen de meerderheidsdeelnemingen).
2. Economische eenheid (opgenomen met oog op verslaglegging in de geconsolideerde jaarrekening).

Het wordt lastiger omdat een moedermaatschappij soms via de statuten of een aandeelhoudersovereenkomst bijzondere stemrechten heeft in een minderheidsdeelneming. Ook in dat geval behoort de minderheidsdeelneming tot een groep.

Om het nog complexer te maken, ook als u geen aandelen belang heeft maar wel een contractuele binding, kan een rechtspersoon tot een groep behoren, voorbeelden hiervan zijn pool-overeenkomsten. De organisatorische verbondenheid moet dan wel leiden tot een economische eenheid. Hierbij komt dan de centrale leiding in beeld. De groep moet bij minderheidsbelangen dus een organisatorische en economische eenheid vormen waarbij dit onder een centrale leiding staat.

Een participatiemaatschappij die de meerderheid van aandelen in een werkmaatschappij heeft, maar geen leiding uitoefent, kan geen groep vormen. Een ander voorbeeld is een franchiseketen waarbij de winkel een eigen feitelijke leiding heeft.

Wat is een centrale leiding voor de NOW-concernregeling

Artikel 2:24b geeft de definitie van groep. De NOW-regeling verwijst als vertrekpunt naar de definitie die hier wordt bedoeld. Een groep is een economische eenheid waarin rechtspersonen qua organisatie (organisatorisch) zijn verbonden. Derhalve:

1. Economische eenheid;
2. Organisatorische binding met elkaar , hieruit volgt feitelijk het derde element;
3. Gemeenschappelijke leiding, de leiding moet zorgen voor de organisatorische verbondenheid. Het moet dus gaan om directievoering vanuit een centraal orgaan of persoon, de leiding moet ook worden uitgeoefend.

Wat zijn elementen die je dan ziet?

1. Gemeenschappelijke strategie en op basis hiervan;
2. Interne coördinatie en / of planning;
3. Controle van het beleid.

Belangrijk element is dan wel dat het bestuur/ de centrale leiding haar mening kan doordrukken, zelfs als het zittende bestuur dit niet wenselijk zou vinden. In dit kader is voor de liefhebber een procedure van Ahold het lezen wel waard, Rechtbank Amsterdam 22 mei 2006, ook dit arrest van de Hoge Raad uit 2019 inzake SNS geeft meer duidelijkheid over de invulling van artikel 2:24b BW.

Omdat fiscale regelgeving ook verwijst naar het "groepsbegrip", bijvoorbeeld bij thin cap bepalingen, komt hier soms ook duidelijke jurisprudentie voorbij. In dit kader een arrest van de Hoge Raad uit 2011, lees hiertoe met name RO 4.2 (overweging Rb).