Rechtsherstel voor niet bezwaarmakers in box 3

Het forfaitaire stelsel in box 3 is in strijd met met het EVRM. Vorenstaande heeft de Hoge Raad in december 2021 bepaald (kerst arrest), hierna kwamen wetswijzigingen en nog vele procedures. Belastingplichtigen die tijdig bezwaar hadden gemaakt (of waar de aanslag nog niet definitief vaststond) kregen via het besluit rechtsherstel box 3 de mogelijkheid om wellicht minder box 3 heffing te betalen.

Voor belastingplichtigen die niet tijdig bezwaar hadden aangetekend (of waarbij de aanslag al definitief was opgelegd en er niet tijdig bezwaar is gemaakt) ging de fiscale deur dicht. Volgens de Hoge Raad hebben deze belastingplichtigen geen recht op compensatie (artikel).

Omdat er stevige maatschappelijke en politieke druk is ontstaan zijn er een aantal proefprocedures gestart voor de niet bezwaarmakers. De Rechtbank Zeeland West Brabant d.d. 14 juli 2025 ECLI:NL:RBZWB:2025:4557 en de Rechtbank Den Haag d.d. 26 juni 2025 ECLI:NL:RBDHA:2025:11718 deden hierover al uitspraak en verklaarden de beroepen ongegrond. Inmiddels is sprongcassatie ingesteld zodat deze zaken direct bij de Hoge Raad onder de aandacht komen.

Wat is sprongcassatie bij de Hoge Raad

Sprongcassatie is een bijzondere procedure binnen ons fiscale landschap. Hierbij wordt een zaak niet eerst bij het Gerechtshof aan de orde gesteld maar direct vanuit de Rechtbank naar de Hoge Raad verwezen. Dit kan alleen als de beide procespartijen daarmee uitdrukkelijk instemmen. Deze versnelde procedure kan de rechtsvraag sneller duidelijk maken. De centrale vraag is of niet bezwaarmakers alsnog recht hebben op compensatie van box 3 heffing over de periode 2017 tot en met 2020. De uitspraak zal vermoedelijk begin 2026 op de rol staan.

Noot fiscaal jurist inzake box 3

De uitspraken van de rechtbanken betekenen nog niet dat de strijd is gestreden. De massaalbezwaarprocedures bestaan immers uit 4 rechtszaken. In de 2 andere zaken is nog geen uitspraak bekend (op dit moment).

Het stelsel is voor de gemiddelde belastingbetaler niet meer te volgen. Sinds juli 2025 is er ook nog de mogelijkheid om het formulier werkelijk rendement (OWR) in te dienen. Via deze route kunnen belastingplichtigen - die kunnen aantonen dat hun werkelijke rendement lager is dan het forfaitaire rendement - wellicht minder box 3 heffing betalen.