De turboliquidatie – zijn er risico’s?
Een B.V. wordt geboren (opgericht), maar kan ook worden opgeheven (geliquideerd). Bij een ontbinding / liquidatie moeten eerst alle schulden worden betaald en mag het restant aan de aandeelhouders worden betaald. Om de schuldeisers van een B.V. bij een ontbinding te beschermen, moet het besluit (van de AvA) worden gepubliceerd in een (landelijk) dagblad (artikel 2:23b lid 4). Als de B.V. niks meer heeft (geen baten) valt er ook niks meer te verdelen (vereffenen). De schuldeisers hebben dan ook geen waarborgen of zekerheden nodig omdat er simpelweg niks is. Voor dergelijke situaties bestaat artikel 2:19 lid 4 BW, de zogenaamde snelle liquidatie of turboliquidatie. Veel B.V.'s worden op deze manier "opgeruimd". Soms gebruiken malafide bestuurders deze structuur ook, immers blijven pottenkijkers en kritische curatoren (of de Belastingdienst) dan buiten de deur. Dit is niet de bedoeling !
Nieuws september 2023
Sinds tientallen jaren kun je een rechtspersoon eenvoudig liquideren via een zogenaamde turboliquidatie. De nieuwe wetgeving moet schuldeisers beter beschermen en gaat in per 15 november 2023. Het snel en eenvoudig ontbinden is dan een stuk minder eenvoudig en met meer regels omkleed. Op dit moment kun je een BV ontbinden als er geen baten meer zijn, dit kan via een eenvoudig ontbindingsbesluit door de aandeelhouder (s). Vereffening is niet vereist.
Nieuwe wetgeving turbo liquidatie
Onder de nieuwe wetgeving voor een turbo liquidatie moet het bestuur stukken opstellen voor de liquidatie / ontbinding. Dit zijn:
- Een ontbindingsbalans en staat van baten en lasten over het ontbindingsjaar alsmede over het voorgaande boekjaar als er op het moment van ontbinding over dat jaar nog geen jaarrekening openbaar is gemaakt;
- Een toelichting over de oorzaak van het ontbreken van baten;
- Een omschrijving van de verdeling van de wel aanwezige baten voorafgaand aan de ontbinding.
- Eventueel extra stukken maar dit is maatwerk.
De stukken moeten binnen 14 dagen na het besluit ter inzage worden gelegd bij de kamer van koophandel / handelsregister. Ook moeten de stukken worden verstrekt aan de schuldeisers. Doet de bestuurder dit niet dan kan sprake zijn van een economisch delict en/of een bestuursverbod.
Fiscale gevolgen liquidatie BV
Het ontbinden van een BV heeft ook fiscale gevolgen. Als een DGA een BV zou ontbinden kan er inkomstenbelasting verschuldigd zijn. De ontbinding wordt fiscaal namelijk gezien als een fictieve vervreemding. De verkrijgingsprijs (storting bij oprichting of daarna) is belastingvrij vermogen (dus niet belast met inkomstenbelasting). De waarde boven de verkrijgingsprijs is wel belast met inkomstenbelasting (meestal in box 2). Is het vermogen lager dan de verkrijgingsprijs dan is sprake van verlies uit aanmerkelijk belang. Tevens kunnen er fiscale problemen ontstaan als in de BV een pensioen of stamrecht is ondergebracht en/of als de DGA een schuld aan zijn BV heeft.
Risico turbo liquidatie en onbetaalde facturen
Een accountantskantoor heeft jarenlang werkzaamheden verricht voor BV X (en 4 andere BV's binnen de structuur). De BV's worden via een zogenaamde turbo liquidatie (artikel 2:19 lid 4 BW) ontbonden. Het accoutantskantoor blijft met niet betaalde facturen achter en stelt de DGA/ bestuurder (persoonlijk) aansprakelijk op grond van een onrechtmatige daad. De rechtbank is het op 18 mei 2022 (ECLI:NL:RBNHO:2022:4677) is het met het accountanskantoor eens. De vereffeningsprocedure is niet juist opgevolgd door de bestuurder, dit terwijl er nog baten waren in 4 van de 5 rechtspersonen. Voor de persoonlijke aansprakelijkheid van een DGA (bestuurder) gelden hoge normen aldus de Hoge Raad (in diverse procedures). Als de rechtspersoon echter tekortschiet in de nakoming van verbintenissen (of een onrechtmatige daad pleegt) is het uitgangspunt dat hiermee de rechtspersoon aansprakelijk is voor de schade. In bijzondere omstandigheden slaat deze aansprakelijkheid door naar de prive persoon achter de BV (de bestuurder). Er moet dan sprake zijn van een ernstig persoonlijk verwijt (lees Hoge Raad uit 2000) van de bestuurder, dit hangt af van de aard en ernst van de normschending (en de overige omstandigheden).
De turboliquidatie
De turboliquidatie wordt veelal door de DGA zelf en / of in overleg met zijn advocaat uitgevoerd. Via een turboliquidatie kunt u vlot en eenvoudig een B.V. (rechtspersoon, dus ook stichting, N.V., etc.) opruimen (liquideren). Het besluit wordt genomen door de AvA (algemene vergadering van aandeelhouders). De B.V. is er dan per direct niet meer en kan bij de KvK (Kamer van Koophandel) worden uitgeschreven.
Bij een normale liquidatie duurt het langer. Hiervoor gelden basis voorwaarden, zoals:
- Dat er een vereffenaar wordt benoemd;
- Een plan van verdeling moet worden opgesteld;
- Publicatie in landelijk dagblad (wachtperiode 2 maanden);
- Verklaring non-verzet noodzakelijk;
- Rekening en verantwoording publiceren.
Bij een turboliquidatie is dit niet zo.
De voorwaarden voor een turboliquidatie
- Betaling van alle schulden (mits hiervoor middelen aanwezig zijn).
- Besluit van de AvA tot uitkering van het restvermogen en de liquidatie. De B.V. mag geen baten meer verwachten of hebben (dus ook geen activa meer hebben of bijvoorbeeld nog een belastingteruggave verwachten).
- Goedkeuring besluit AvA door het bestuur van de B.V.
- Uitkering van het onder ad 2 en 3 bedoelde vermogen.
- Besluit tot ontbinding nemen.
- Uitschrijven bij handelsregister.
- Laatste VPB-aangifte indienen.
Risico's turboliquidatie
Alles wat eenvoudig is of lijkt, kent meestal ook meer risico's. De belangrijkste risico's die advocaten bij een turboliquidatie zien zijn:
- Als er nog baten blijken te zijn, dan is de B.V. formeel nooit ontbonden (ineens is de B.V. er weer). Zie bijvoorbeeld deze uitspraak Rechtbank Haarlem JOR 2007/262.
- Als er nog schulden zijn of blijken te zijn, bestaat er een risico dat de bestuurder aansprakelijk wordt gesteld (in privé). Dit doordat zij hun taken niet behoorlijk hebben vervuld.
