Advieskosten bedrijfsopvolging zijn niet aftrekbaar

In 2022 is duidelijk geworden dat de belastingdienst van mening is dat de kosten die gemaakt worden voor advisering inzake de bedrijfsopvolgingsregeling niet aftrekbaar zijn, dit volgt uit een zogenaamde beslissing WOB verzoek d.d. 8 januari 2022 (thans WOO verzoek). Ook kosten die ten laste van de vervreemder komen zijn - volgens een standpunt van de kennisgroep van de belastingdienst d.d. 21 juni 2024 - niet aftrekbaar.

Advieskosten BOR regeling niet aftrekbaar volgens rechter

De rechtbank Zeeland West Brabant heeft op 18 augustus 2025 (ECIL:NL:RBZWB:2025:5522) uitspraak gedaan over de advieskosten bij een bedrijfsopvolgingsregeling. In deze casus wordt een BOR traject gestart in 2016, hierbij worden 4 kinderen mede eigenaar binnen een BV structuur. De BV draait een omzet van 1,2 miljard met een bedrijfsresultaat van tussen de 8 - 18 miljoen euro.

In 2015 - 2018 maakt de BV aanzienlijke advieskosten (ongeveer 200.000 euro) voor de juridische en fiscale begeleiding. In 2017 krijgen de kinderen uiteindelijk - via hun eigen holding - een 5% belang geschonken. De rechtbank is van mening dat de advieskosten niet als zakelijke kosten mogen worden afgetrokken. De rechtbank stelt dat de kosten zijn gemaakt ter bevrediging van de persoonlijke behoeften van de aandeelhouders (senior), omdat de bedrijfsopvolging primair hun privébelang betreft, dit onder verwijzing naar Hoge Raad d.d. 14 juni 2002 ECLI:NL:HR:2002:AB2865.

De BV had meer tijd en energie moeten steken in het goed onderbouwen van de zakelijke belangen voor de BV. Een eenvoudig beroep op Hoge Raad d.d. 16 november 2007 ECLI:NL:HR:2007:BB7947 is niet voldoende.

Kosten inzake adviestraject BOR en standpunt belastingdienst

Het beleidsmatige standpunt van de belastingdienst is dat de kosten voor de begeleiding, advisering en uitvoering van een zogenaamd BOR traject niet aftrekbaar omdat deze betrekking hebben op de prive belangen van de vervreemder (en verkrijger/ opvolger). Daarom zijn dit volgens de belastingdienst geen aftrekbare kosten (ondernemingsbelang ontbreekt). Vorenstaande geldt - volgens de belastingdienst - ook voor de eventuele herstructurering die hieraan vooraf ging.

Advieskosten BOR wel of niet aftrekbaar

Uit het WOB-verzoek uit 2022 is duidelijk geworden dat de Belastingdienst van mening is dat advieskosten bij de schenking van ondernemingsvermogen, zoals een eenmanszaak of een BV, niet aftrekbaar zijn. Deze kosten worden als privéuitgaven beschouwd. Als deze kosten toch worden afgetrokken en de omzetbelasting als voorbelasting in aftrek wordt gebracht, kan dit worden gezien als een opzettelijk onjuiste aangifte, wellicht zelfs met een boete (en belastingrente). In sommige gevallen stelt de Belastingdienst dat er geen zakelijk belang is voor de overdracht aan kinderen, omdat externe directeuren kunnen worden aangetrokken.

Hoewel het standpunt van de Belastingdienst begrijpelijk is (of beter "is niet onbegrijpelijk), is het te simplistisch om alle advieskosten bij schenking als privéuitgaven te beschouwen. Bij een reguliere schenking is het duidelijk dat er een privédoel wordt gediend, maar bij schenking van ondernemingsvermogen is dit niet altijd het geval. Vaak werken de kinderen al in de onderneming en beschikken zij over de nodige expertise om de onderneming voort te zetten. De continuïteit van de onderneming staat hierbij voorop. Er zou meer aansluiting moeten worden gezocht bij advieskosten aangaande een overname , de BTW op deze kosten is ook niet altijd verrekenbaar. Een bonus voor personeel door een overname is soms wel aftrekbaar.

Bij schenking van ondernemingsvermogen komen dezelfde vragen aan bod als bij een reguliere verkoop, zoals de ondernemingsrechtelijke structuur, waardebepaling en financiering. Deze advieskosten dienen een zakelijk doel en zouden dus aftrekbaar moeten zijn, vergelijkbaar met kosten voor het verkoopklaar maken van een onderneming.

Noot fiscaal jurist inzake advieskosten bij BOR traject

Bij overdracht binnen de familiesfeer spelen extra vragen, zoals de verhouding met andere kinderen en mogelijke civiele procedures bij schending van de legitieme portie. Ook deze kosten kunnen een zakelijk belang dienen door de continuïteit van de onderneming te waarborgen.

De Belastingdienst zou een meer genuanceerde benadering moeten kiezen. Kosten vergelijkbaar met het verkoopklaar maken van een onderneming zijn zakelijk, terwijl andere kosten, met een privé-element, niet ten laste van de onderneming zouden moeten worden gebracht. Een redelijke benadering zou zijn om het niet-zakelijke deel te vergelijken met kosten bij schenking van vermogen zonder onderneming en deze kosten niet aftrekbaar te maken. Dit onderwerp kan verder besproken worden in het eerstvolgende beconoverleg om tot een praktische oplossing te komen.

Het huidige standpunt van de Belastingdienst is te star en houdt onvoldoende rekening met de zakelijke belangen die bij de schenking van ondernemingsvermogen spelen. Een genuanceerde benadering is noodzakelijk om recht te doen aan de verschillende belangen van ondernemers en hun families.