Crypto belast in box 1 door trading bot

Als cryptovaluta privé-vermogen vormen, moet binnen de Wet op de Inkomstenbelasting 2001 worden beoordeeld hoe de voordelen uit de cryptovaluta kwalificeren. De wet kent daartoe de zogenoemde rangorderegeling. Dit betekent dat eerst moet worden bekeken of het inkomen moet worden belast in box 1 (inkomen uit werk en woning), voordat er wordt toegekomen aan box 2 of box 3. Het Gerechtshof Arnhem komt in 2024 tot de conclusie dat een trading bot in box 1 thuishoort. In 2025 komt het Gerechtshof Amsterdam tot dezelfde conclusie. In dit artikel kijken we naar de stand van de jurisprudentie en specifiek naar de uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam.

Wanneer is crypto box 1 inkomen?

Wil inkomen kwalificeren als een bron van inkomen in box 1 dan moet aan de volgende criteria worden voldaan:

er moet sprake zijn van werkzaamheden;
de belastingplichtige moet het verkrijgen van een voordeel beogen (subjectief criterium), en
zodanig voordeel moet naar maatschappelijke opvattingen ook objectief worden verwacht (objectief criterium).

Het tweede en derde criterium worden samen het zogenoemde voordeelvereiste genoemd. Daarbij is van belang dat de belastingplichtige de intentie heeft om winst te behalen en dit moet ook redelijkerwijs te verwachten zijn. Met name het objectieve criterium maakt vaak het onderscheid tussen normaal vermogensbeheer (box 3) en meer dan normaal vermogensbeheer (box 1).

Onlangs deed het Gerechtshof Arnhem een uitspraak met betrekking tot de kwalificatie van crypto-inkomsten waarbij iemand zelf een zogenoemde trading-bot had ontwikkelt.

Software of tradingbot en geld verdienen met Crypto. Belast of niet?

Eiser is gedurende zeven jaar als producer in dienstbetrekking werkzaam geweest bij een bedrijf dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van software voor onder meer videogames. Daar werkte eiser samen met softwareontwikkelaars maar programmeerde hij zelf niet.
In mei 2017 is eiser begonnen met beleggen in cryptovaluta. Hij deed aankopen en verkopen op verschillende handelsplatforms. Aanvankelijk deed eiser dit handmatig, maar eind 2017 is eiser begonnen met het schrijven van software voor het monitoren van prijzen op verschillende beurzen. In de loop van 2018 heeft eiser de software zodanig aangepast dat daarmee automatisch transacties konden worden verricht. De werkwijze van de software (de trading bot) is aldus dat eerst op verschillende beurzen wordt gekeken naar bied- en laatprijzen en er vervolgens een aan- of verkoopbod wordt geplaatst tegen een bepaalde prijs, waarbij een door eiser ingestelde marge van doorgaans 1% wordt gehanteerd. Op het moment dat een andere koper c.q. verkoper een corresponderend aan- of verkoopbod in het orderbook plaatst, wordt de transactie geïnitieerd. Vervolgens plaatst de trading bot binnen enkele seconden een order op een andere beurs zonder opslag of marge tegen de geldende marktprijs.
De werkzaamheden die door eiser worden verricht in verband met het gebruik van de trading bot bestaan uit onderhoud en verbetering, het analyseren van geleden verliezen of de door de software gemaakte fouten, het analyseren en lezen van nieuwsbrieven en publicaties op het gebied van cryptovaluta en het geregeld toevoegen van nieuwe cryptovalutahandelsparen aan de trading bot. Eiser besteedt de meeste tijd aan onderhoud en verbetering van de trading bot. In verband met zijn handelsactiviteiten houdt eiser voortdurend voorraden crypto- en fiatvaluta aan. Eiser houdt inmiddels een paar honderd verschillende cryptovaluta aan. Aanvankelijk verrichtte eiser de werkzaamheden naast zijn dienstbetrekking. Medio 2018 heeft hij zijn dienstbetrekking beëindigd en is hij zich voltijds gaan toeleggen op de handel in cryptovaluta.
De trading bot heeft 6.386 transacties uitgevoerd in het jaar 2018. In de daaropvolgende jaren zijn er steeds meer transacties uitgevoerd. In de jaren 2018 tot en met 2022 ging het in totaal om ruim 276.000 transacties. Van de transacties in de jaren 2019, 2020 en 2021 en in het eerste kwartaal van 2022 had gemiddeld 81% een positief resultaat. Over het gehele jaar 2022 waren de transacties uiteindelijk in gemiddeld 77% van de gevallen positief.
Eiser heeft in de jaren 2018 tot en met 2021 per saldo een positief resultaat behaald. In het jaar 2022 was het resultaat negatief, maar over het jaar 2023 verwacht eiser weer een positief resultaat te behalen.
Per brief van 21 januari 2019 heeft eiser verweerder gevraagd of die eisers standpunt deelde dat de handel in cryptovaluta speculatief van aard is en daarom geen bron van inkomen vormt en daarom zou behoren tot de rendementsgrondslag van het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen.
Per brief van 6 maart 2019 heeft verweerder eiser meegedeeld dat hij diens standpunt vooralsnog niet deelde.
Op 12 maart 2019 heeft eiser de aangifte IB/PVV voor het jaar 2018 ingediend. Daarin heeft eiser een verzamelinkomen aangegeven van 24.155, bestaande uit een belastbaar inkomen uit werk en woning van 22.260 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van 1.895.
Op vragen van verweerder heeft eiser verweerder per brief van 28 mei 2021 meegedeeld dat over 2018 de opbrengsten van de handel in cryptovaluta 82.759 bedroegen en in verband daarmee een bedrag van 594 aan kosten was gemaakt.
Per brief van 5 november 2021 heeft verweerder eiser meegedeeld dat hij voornemens was van de aangifte af te wijken en het voordeel uit de handel in cryptovaluta voor 82.165, namelijk de opbrengsten van 82.759 verminderd met de kosten van 594, in aanmerking zou nemen als resultaat uit overige werkzaamheden.

Het Gerechtshof oordeelt dat de handel in cryptovaluta in dit geval moest worden belast in box 1. Daarbij overweegt het Gerechtshof:

Het speculatief handelen, zoals het geval was in het door belanghebbende aangehaalde arrest Hoge Raad 9 september 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ2071, is niet gericht op het behalen van voordeel door te profiteren van marktimperfecties maar doet zich voor bij aankoop van vermogensbestanddelen tegen de marktprijs in de hoop deze op een later tijdstip tegen een hogere prijs te kunnen verkopen of bij verkoop van vermogensbestanddelen tegen de marktprijs in de hoop deze op een later tijdstip tegen een lagere prijs te kunnen kopen. Een en ander bijvoorbeeld in het licht van technische analyses van koersontwikkelingen van het desbetreffende vermogensbestanddeel, van commentaren in nieuwsbronnen of van koersbewegingen van vergelijkbare vermogensbestanddelen.

De handelstransacties van belanghebbende zijn niet van dien aard dat er slechts een louter speculatief uitzicht op het behalen van voordeel bestond. De transacties van belanghebbende zijn immers juist gericht op het behalen van voordeel door te profiteren van bestaande marktimperfecties. In essentie koopt belanghebbende cryptovaluta voor een prijs (iets) lager dan de marktprijs om die vervolgens tegen de marktprijs te verkopen, of verkoopt hij cryptovaluta tegen een prijs die (iets) hoger ligt dan de marktprijs om deze vervolgens tegen de marktprijs aan te kopen.

De handel met de door belanghebbende ontwikkelde en onderhouden trading bot maakt het echter mogelijk zeer veel transacties uit te voeren, met een zeer korte tijd tussen de initiële transactie en de tegengestelde transactie, hetgeen tot gevolg heeft dat de kans dat het totaal van de uitgevoerde combinatie van transacties een voordeel oplevert veel groter is dan de kans dat dit niet het geval is. Dit vindt bevestiging in de omstandigheid dat in ieder jaar steeds met circa driekwart van de uitgevoerde combinaties van transacties een positief resultaat is bereikt, hetgeen ertoe heeft geleid dat met het geheel van de handelstransacties in ieder jaar een positief resultaat is behaald.

Noot fiscaal jurist (fiscale advisering crypto)

Wij adviseren wekelijks belastingplichtigen met crypto, dit doen we al meerdere jaren. De vragen gaan over emigratie, vergeten crypto in aangiften, belastingheffing, vragenlijsten van de belastingdienst, etc. In dit artikel kijken we specifiek naar de gevolgen van crypto in box 1.

Als sprake is van zuiver beleggen, is kortgezegd de kans op voordeel en nadeel aanwezig. Door een trading bot te ontwikkelen, neemt de speculatie (box3) af en wordt voordeel beoogd en dat voordeel is ook redelijkerwijs te verwachten doordat de bot in dit geval erg succesvol was (75% van de uitgevoerde combinaties was succesvol).

Whitepaper over fiscale gevolgen crypto

Binnenkort zullen wij een whitepaper publiceren met betrekking tot de fiscale aspecten van cryptovaluta. Hou onze website op dit punt dus in de gaten.