Bedrijfsopvolging in 2023

De BOR-regeling blijft voorlopig in stand, wijzigingen worden begin 2023 verwacht. Conclusie: pak het dit jaar op!

De toekomst van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR), waarbij een onderneming binnen de familie op een fiscaal-vriendelijke manier kan worden overgedragen, hield de gemoederen voor lange tijd bezig. Voorgesteld werd om de BOR te versoberen of zelfs volledig af te schaffen. Dit volgde uit een eerder dit jaar ingediend initiatiefwetsvoorstel door leden van de Tweede Kamer. Dit voorstel is ingediend omdat, volgens een evaluatie door het CPB, de BOR-regeling niet meer echt nodig is.

Meer informatie met betrekking tot de overige belastingplannen vindt u op de pagina Belastingplannen 2023.

Bedrijfsopvolging in 2024 / 2025

De bedrijfsopvolgingsregeling en wordt op onderdelen eenvoudiger, iets minder gunstig en soms iets aangescherpt. De belangrijkste wijzigingen in 2024 zijn:

1. Verhuurde onroerende zaken: komt niet meer in aanmerking voor de BOR (vanaf 2024);
2. Vrijstelling: is nu 83% en wordt strakt 70% (vanaf 2025)
3. Vrijgestelde waarde: op dit moment is € 1.200.000 vrijgesteld, dit wordt verhoogd tot € 1.500.000 (vanaf 2025)
4. Doelmatigheidsmarge wordt afgeschaft, dus vrijstelling enkel voor ondernemingsvermogen.
5. Aandelen: minimaal 5% van de aandelen waarbij de aandelen ook meedelen in de winst en liquidatieopbrengst;
6. Voorzettingsvereiste: de verkrijger moet het bedrijf 5 jaar voortzetten (houden), dit wordt versoepeld;
7. Bezitsvereiste: schenker moet bedrijf 5 jaar in bezit hebben (bij overlijden 1 jaar), dit wordt versoepeld;
8. Dienstbetrekkingseis: de verkrijger moet gedurende 36 maanden in dienstbetrekking zijn geweest bij het bedrijf, dit wordt afgeschaft.
9. Oneigenlijk gebruik: misbruik moet altijd worden voorkomen, hiervoor komen specifieke regelingen. Voorbeeld is meermaals gebruik maken van de BOR. 

Bedrijfsopvolging in 2023 gunstiger

Opvolgers die een onderneming erven of geschonken krijgen zijn minder belasting kwijt over deze verkrijging. De vrijstelling is in 2023 verhoogd van € 1.134.403 (2022) tot € 1.205.871 (2023). Tot zo'n € 1,2 miljoen is de erfenis of schenking dus belastingvrij, boven de grens is 83% van de waarde vrijgesteld voor belastingheffing. De opvolger moet de onderneming wel 5 jaar voortzetten en moet het om een echt bedrijf (materiële  onderneming) gaan. De BOR wordt in 2023 of 2024 aangepast (minder gunstig). 

De bedrijfsopvolgingsregeling, hoe werkt deze?

De BOR kent een doorschuiffaciliteit voor aanmerkelijkbelangaandelen en / of de stakingswinst en een vrijstelling in de schenk- en erfbelasting. De regeling zorgt ervoor dat de verschuldigde inkomstenbelasting kan worden doorgeschoven naar de bedrijfsopvolger en de vrijstelling in de Successiewet maakt het mogelijk dat de waarde van de onderneming of de aanmerkelijkbelangaandelen voor een groot deel vrijgesteld zijn van schenk- of erfbelasting.

Zonder toepassing van de BOR leidt het schenken of vererven van aandelen tot een heffing van twee belastingen:

• Schenk- of erfbelasting over de volledige waarde van de aandelen tegen een tarief van maximaal 20% indien de verkrijger uw partner of kind is; en
• Inkomstenbelasting over de meerwaarde van de aandelen (de vervreemdingsprijs verminderd met de verkrijgingsprijs) tegen een tarief van 26,9% in box 2 (2022). Dit tarief wordt in 2024 verhoogd tot maximaal 31%.

Vrijstelling Successiewet bij BOR-regeling

In de huidige wetgeving geldt een vrijstelling van schenk- of erfbelasting voor ondernemingsvermogen van 100% tot een ondernemingswaarde van € 1.134.403 (2022). Voor zover de ondernemingswaarde hoger is dan € 1.134.403, geldt een vrijstelling van 83%. Deze vrijstellingen zijn bedoeld om te voorkomen dat continuïteitsproblemen ontstaan bij de overgedragen onderneming als gevolg van de verschuldigde schenk- of erfbelasting.

Voor toepassing van bovenstaande vrijstelling gelden de volgende voorwaarden:

• Het moet gaan om een lopende onderneming waarin daadwerkelijk ondernemingsactiviteiten plaatsvinden (materiële onderneming);
• De onderneming moet bij de erflater minimaal 1 jaar in bezit zijn geweest.
• In geval van een schenking moet de schenker minimaal 5 jaar eigenaar zijn geweest van de onderneming; en
• De personen die de onderneming verkrijgen moeten de onderneming minimaal 5 jaar voortzetten. Indien het gaat om de verkrijging van aandelen in een bv of nv, moeten de aandelen minimaal 5 jaar in bezit blijven.

Vrijstelling inkomstenbelasting bij de BOR-regeling

Het overlijden van een aanmerkelijkbelanghouder of de schenking van aanmerkelijkbelangaandelen zijn momenten voor de Belastingdienst om inkomstenbelasting te heffen. De erfgenaam of ontvanger van de schenking rekent af over het verschil tussen de werkelijke waarde van de aandelen en de verkrijgingsprijs.

Ten aanzien van de verschuldigde inkomstenbelasting is het mogelijk om de gehele belastingclaim door te schuiven naar de verkrijger van de aanmerkelijkbelangaandelen met toepassing van de doorschuifregeling. De verkrijger neemt de latente belastingclaim over door overname van de verkrijgingsprijs van de overdrager. De kern van deze regeling is geen afstel maar uitstel van heffing van inkomstenbelasting. Door overname van de verkrijgingsprijs behoudt de Belastingdienst de belastingclaim.

Voor toepassing van de doorschuifregeling gelden een aantal eisen.

• Zo moet sprake zijn van een materiële onderneming; en
• Geldt voor schenkingen de aanvullende eis, dat de verkrijger ten minste 36 maanden voorafgaand aan de verkrijging in dienstbetrekking van de onderneming moet zijn geweest.

Belastingplan 2023 en bedrijfsopvolgingsregeling

Het kabinet heeft zich voorgenomen om in de komende jaren ongewenste belastingconstructies en oneigenlijk gebruik van fiscale faciliteiten aan te pakken. De vrijstelling van de bedrijfsopvolgingsregeling is recent door het Centraal Planbureau geëvalueerd. Een kabinetsreactie volgt eind 2022 of begin 2023. Dit betekent, dat de bedrijfsopvolgingsregeling vooralsnog in de huidige vorm blijft gehandhaafd.

In de Miljoenennota 2023 is wel voorgesteld om verhuurd vastgoed straks niet meer in aanmerking te laten komen voor de bedrijfsopvolgingsregeling in zowel de Successiewet als in de inkomstenbelasting. Dit betekent dat verhuurd vastgoed op deze manier niet meer fiscaal voordelig kan worden overgedragen. Het desbetreffende voorstel zal nog nader worden uitgewerkt.

Noot fiscaal jurist inzake bedrijfsopvolgingsregeling

Het liefst wilt u een familiebedrijf met zo min mogelijk fiscaal nadelige gevolgen overdragen aan de volgende generatie. Vanuit dat fiscale oogpunt is de BOR één van de belangrijkste vertrekpunten bij een bedrijfsoverdracht. Zonder toepassing van de huidige BOR bent u zomaar 40% belasting verschuldigd over de waarde van uw bedrijf. Met toepassing van de huidige BOR kunt u dit reduceren tot minder dan 10%.

Het toepassen van de BOR betekent namelijk dat de overdracht van uw onderneming niet of nauwelijks wordt belast. Deze regeling is daarmee niet alleen zeer bepalend voor uw eigen financiële positie, maar ook voor de continuïteit van de onderneming die u overdraagt. Om de continuïteit van de onderneming te waarborgen, is een optimale begeleiding van groot belang. Gezien de aankomende wijzigingen is het verstandig om nu al aan de slag te gaan met uw bedrijfsopvolging. Wij zijn gespecialiseerd in familiebedrijven met een opvolgingsvraagstuk, veelal werken wij hierbij samen met uw accountant.

Fiscale APK

Bij een fiscale APK beoordelen wij alle aspecten rondom de bedrijfsoverdracht. Hierbij houden wij rekening met wetswijzigingen en jurisprudentie die van (grote) invloed kunnen zijn op uw situatie. De uitkomst van de fiscale APK ontvangt u in de vorm van een adviesrapport waarna, indien wenselijk, direct de nodige stappen gezet kunnen worden.

Vooralsnog is niet duidelijk wat de toekomst brengt voor de BOR. Reden temeer om goed na te denken over de toekomst van uw onderneming. Overweegt u om uw onderneming op een fiscaal vriendelijke wijze over te dragen aan de volgende generatie? Neem voor meer informatie gerust vrijblijvend contact op met onze adviseurs of vraag een fiscale APK aan via info@fiscale-apk.nl

Bron bedrijfsopvolging 2023

Rapport Evaluatie fiscale regeling gericht op bedrijfsoverdracht door CPB (april 2022)

Initiatief voorstel vervallen bedrijfsopvolgingsregeling (juni 2022)