Waarderingsproblematiek bij overgang woning naar privévermogen

Heeft u als ondernemer een tot het ondernemingsvermogen behorende woning? Dan moet u bij staking van (uw deel van) de onderneming in beginsel afrekenen over de stille reserves in deze woning. Die stille reserves zijn het verschil tussen de waarde in het economische verkeer en de boekwaarde van die woning. Wanneer u als onderneming de woning nog zelf bewoont op het moment van staken, dan vormt die zelfbewoning een waardedrukkende factor.  

1. Jurisprudentie Hoge Raad en besluit staatssecretaris

De Hoge Raad heeft op 14 juni 2000 een arrest gewezen over deze problematiek. De Hoge Raad oordeelde dat voor de waardedrukkende factor van zelfbewoning bij verplichte overgang van ondernemings- naar privévermogen van een woning, de waarde in het economische verkeer gelijk is aan de waarde in verhuurde staat.

Als gevolg van dit arrest heeft de staatssecretaris een besluit uitgevaardigd met daarin een aanbod (compromisvoorstel) voor de waardering van woning en ondergrond bij verplichte overgang naar het privévermogen. Ook heeft de staatssecretaris een goedkeuring gegeven voor de waardering van een woning bij vrijwillige overgang in geval van keuzevermogen.

2. Waardebepaling woning bij verplichte overgang naar privé

Voor toepassing van het compromisvoorstel gelden de volgende voorwaarden:

1. De woning is bestemd voor duurzame zelfbewoning;
2. Sprake van verplichte overgang van het ondernemings- naar het privévermogen, bijvoorbeeld door staking. Inbreng / verkoop aan een bv waar u aandeelhouder van bent of de ontbinding van een samenwerkingsverband (zoals een vof), waardoor de woning overgaat naar uw privévermogen, komen niet in aanmerking;
3. De verplichte overgang van het ondernemingsvermogen naar het privévermogen vindt plaats ten minste drie jaar na afloop van het kalenderjaar waarin de woning tot het ondernemingsvermogen is gaan behoren;
4. Heeft in het verleden een overgang plaatsgevonden van een woning van privévermogen naar ondernemingsvermogen? Dan geldt als percentage voor de waardering van de zelfbewoonde woning 85% of, als dat meer is, het percentage dat is gehanteerd bij de overgang van de woning van het privévermogen naar ondernemingsvermogen in het verleden.

Als hieraan wordt voldaan, dan kan de waarde bewoond worden vastgesteld op 85% van de waarde in het economische verkeer in vrije staat.

3. Noot van de adviseur

Bij een verplichte overgang van een zelfbewoonde woning van het ondernemingsvermogen naar het privévermogen, ligt een discussie met de Belastingdienst op de loer. Laat u daarom tijdig door een kundige belastingadviseur of fiscaal jurist adviseren.

4. Tot besluit

Heeft u naar aanleiding van dit artikel nog vragen of wenst u meer informatie te ontvangen? Neem dan gerust eens vrijblijvend contact op met onderstaande auteurs.