Algemeen (inkomstenbelasting)

De inkomstenbelasting in Nederland is een directe belasting die wordt geheven over het wereldinkomen van belastingplichtigen. Het systeem is progressief, wat betekent dat hogere inkomens een hoger belastingtarief betalen. Het inkomen wordt voor de inkomstenbelasting ingedeeld in verschillende "boxen", elk met eigen regels en tarieven: box 1 voor werk en woning, box 2 voor aanmerkelijk belang en box 3 voor vermogen.

Het boxenstelsel

Het Nederlandse boxenstelsel bestaat uit drie categorieën, afhankelijk van het type inkomen:

• Box 1 omvat inkomen uit werk en woning, zoals salaris, winst uit onderneming en het eigenwoningforfait. Dit inkomen wordt progressief belast, met hogere tarieven naarmate het inkomen stijgt;
• Box 2 is bedoeld voor inkomsten uit aanmerkelijk belang, zoals dividend of verkoopwinst uit een aanzienlijk aandelenbelang in een bedrijf. Het inkomen uit aanmerkelijk belang wordt eveneens progressief belast;
• Box 3 richt zich op inkomen uit vermogen, zoals spaargeld, beleggingen en vastgoed dat niet onder box 1 valt.

Voor een uitgebreide toelichting ten aanzien van de verschillende boxen, bijbehorende tarieven en de geldende regelgeving verwijzen wij u graag door naar de afzonderlijke artikelen over box 1, box 2 en box 3 op onze website.

Verliesverrekening

Binnen de inkomstenbelasting bestaat de mogelijkheid tot verliesverrekening. Een verlies ontstaat in de situatie waarin het inkomen in een bepaald jaar negatief is. Verliesverrekening in de inkomstenbelasting vindt als volgt plaats:

• Box 1: het verlies in box 1 wordt verrekend met positieve inkomsten in box 1 van de drie voorgaande jaren en de negen volgende jaren. De volgorde waarin wordt verrekend staat vast. Eerst vindt achterwaartse verrekening plaats naar de drie voorgaande jaren, vervolgens vindt voorwaartse verrekening plaats naar de negen volgende jaren. Verliezen uit box 1 mogen niet worden verrekend met positieve inkomsten uit aanmerkelijk belang (box 2) en sparen en beleggen (box 3);
• Box 2: het verlies in box 2 mag worden verrekend met positieve inkomsten in box 2 in het jaar voorafgaande aan het verliesjaar en met positieve inkomsten in de zes volgende kalenderjaren. Wanneer geen sprake meer is van een aanmerkelijk belang, kan onder voorwaarden verrekening plaatsvinden met de box 1-heffing;
• Box 3: op dit moment kent box 3 geen verliesverrekening, omdat het forfaitair rendement volgens de wetgever niet negatief kan zijn. Mogelijk wijzigt dit in de toekomst bij de invoering van het nieuwe box 3-stelsel.

Rangorderegeling

Tot slot kent de inkomstenbelasting een zogenoemde rangorderegeling. Deze bepaling zorgt ervoor dat een bron van inkomen nooit twee keer belast kan worden in verschillende boxen. Met toepassing van de rangorderegeling vallen inkomsten onder de eerst mogelijke box in de inkomstenbelasting. Ze kunnen vervolgens niet ook nog worden belast in een volgende box. De eigen woning valt bijvoorbeeld met toepassing van de wet onder box 1 en kan daardoor op grond van de rangorderegeling niet eveneens in box 3 worden belast.