Juridische fusie in de vennootschapsbelasting
Wenst u twee (of meer) vennootschappen samen te voegen, te reorganiseren of wellicht simpelweg uw structuur te vereenvoudigen? De juridische fusie kan in deze gevallen een passende oplossing bieden.
Bij een juridische fusie vindt er een samensmelting plaats van twee of meer rechtspersonen. Er is sprake van overgang onder algemene titel. Dat wil zeggen dat bezittingen, rechten en schulden overgaan op grond van een notariële akte naar een andere rechtspersoon, zonder dat daarvoor afzonderlijke leveringshandelingen nodig zijn. De aandeelhouders van de betreffende vennootschappen worden van rechtswege aandeelhouder in de verkrijgende vennootschap. Overgang onder algemene titel biedt praktische voordelen. Niet alle afzonderlijke activa en contracten hoeven volgens de daarvoor geldende regels te worden overgedragen en schulden hoeven niet opnieuw te worden aangegaan.
Op het niveau van de verkrijger en verdwijner regelt artikel 14b van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 de fiscale gevolgen van de juridische fusie. In hoofdlijnen kan een juridische fusie ruisend (directe belastingheffing) en geruisloos (uitstel van belastingheffing) plaatsvinden.
Ruisend (directe belastingheffing)
Om de juridische fusie fiscaal tot een belast element te brengen, roept de Wet op de vennootschapsbelasting een aantal ficties in het leven. Civielrechtelijk vormt de overgang onder algemene titel van de vermogensbestanddelen van de verdwijner namelijk geen vervreemding.
- Allereerst wordt verondersteld dat de verdwijner zijn gehele vermogen heeft overgedragen aan de verkrijger (vervreemdingsfictie).
- Ten tweede dat de verdwijner heeft opgehouden in Nederland belastbare winst te genieten (eindafrekeningsfictie).
- Hier wordt nog een derde fictie aan toegevoegd, te weten de verbondenheidsfictie. Door deze ficties wordt het claimverlies van onder meer stille reserves, fiscale reserves en afgewaardeerde vorderingen veiliggesteld.
Op het moment dat de vermogensbestanddelen van de verdwijner een meerwaarde vertegenwoordigen, zal dit als gevolg van de hiervoor genoemde ficties tot een belastbaar feit leiden waarover moet worden afgerekend.
Geruisloos (uitstel van belastingheffing)
Belastingheffing als gevolg van een ruisende juridische fusie kan een belemmering vormen. Om dit te voorkomen, heeft de wetgever de geruisloze juridische fusie in het leven geroepen. Dit betekent dat de winst die ontstaat bij vervreemding als gevolg van de juridische fusie bij de verdwijner niet in aanmerking wordt genomen.
De geruisloze juridische fusie is alleen van toepassing indien de fusie niet in overwegende mate is gericht op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing. Misbruik wordt aanwezig geacht indien de fusie niet plaatsvindt op grond van zakelijke overwegingen, zoals herstructurering of rationalisering van de actieve werkzaamheden van de verdwijnende en de verkrijgende rechtspersoon. De inspecteur zal het ontbreken van deze zakelijke overwegingen aannemelijk moeten maken. Slaagt hij hierin, dan heeft de belastingplichtige (de verdwijner) alsnog de mogelijkheid aannemelijk te maken dat de fusie niet in overwegende mate gericht is op het ontgaan of uitstellen van belastingheffing.
Tip van de adviseur
Als de verdwijnende vennootschap bijvoorbeeld beschikt over voldoende verrekenbare verliezen, kan een ruisende juridische fusie juist geschikt zijn. Op deze wijze kan dan verliesverdamping worden voorkomen. Overigens kunnen de verliezen ook - onder voorwaarden - worden meegegeven aan de verkrijgende vennootschap.
Tot besluit
Voor onze klanten dienen wij doorgaans een verzoek om zekerheid vooraf in bij de juridische fusie. Hierdoor worden fiscale claims achteraf voorkomen. Wellicht kunnen wij u hierbij ook van dienst zijn. Neem voor vragen of meer informatie gerust eens vrijblijvend contact op met één van de onderstaande adviseurs.
