Zelfstandigenaftrek

De zelfstandigenaftrek is een onderdeel van de ondernemersaftrek. De ondernemer mag een vast bedrag in mindering brengen op de winst uit onderneming. De ondernemer heeft alleen recht op deze aftrek als hij minimaal 1.225 uren per jaar (zeg 25 uur per week) aan zijn onderneming heeft besteed. Tevens moet hij minimaal 50% van zijn beschikbare tijd aan zijn bedrijf besteden. Sinds enkele jaren geldt het urencriterium niet meer voor de MKB-winstvrijstelling.

De zelfstandigenaftrek geldt voor de ondernemer die aan het urencriterium voldoet en bij begin van het kalenderjaar de AOW-leeftijd nog niet heeft bereikt (daarna 50% van het bedrag). Met ingang van 1 januari 2012 is de zelfstandigenaftrek een vast bedrag. Het is nu niet meer afhankelijk van de hoogte van de winst. De zelfstandigenaftrek bedraagt in 2023 € 5.030 en wordt niet meer geïndexeerd of verhoogd. De zelfstandigenaftrek wordt de komende jaren verlaagd, in 2024 tot €3.750.

Tarieven zelfstandigenaftrek 2024 en daarna

2024 : € 3.750
2025 : € 2.470
2026 : € 1.200
2027 - 2036 : € 900

Tarieven zelfstandigenaftrek 2022 en 2023

Aftrek € 5.030 (2022: € 6.310)
Aftrekpercentage 36,93% (2022: 40%)
Startersaftrek € 2.123
Aftrek S&O € 14.202 (2022: € 13.360)
Extra S&O voor starters € 7.106 (2022: € 6.684)

Urencriterium 2020 en 2021 soepel

Het kabinet komt ondernemers in 2020 en 2021 tegemoet bij het bijhouden van hun uren, dit door de corona crisis. Ondernemers moeten minimaal 1.225 uur per jaar aan hun bedrijf besteden. Door de corona crisis kan er veel minder werk zijn. De belastingdienst gaat ervan uit dat de ondernemer 24 uur per week aan de onderneming heeft besteed. Voor ondernemers met piekuren in januari - juli is er een aparte regeling. Verzoeken om uitstel van betaling en kwijtschelding van belastingen worden soepel afgehandeld.

Toelichting zelfstandigenaftrek en startersaftrek

Indien de ondernemer in één of meer van de vijf voorafgaande kalenderjaren geen ondernemer was en bij hem in die periode niet meer dan tweemaal zelfstandigenaftrek is toegepast, wordt de zelfstandigenaftrek verhoogd met € 2.123 (startersaftrek).

De zelfstandigenaftrek (voor normale ondernemers, zijnde niet de startende ondernemer) kan niet verrekend worden met ander box 1-inkomen, zoals loon of een VUT-uitkering. Als dit tot gevolg heeft dat (een deel van) de zelfstandigenaftrek niet kan worden gerealiseerd, dan wordt de niet gerealiseerde zelfstandigenaftrek maximaal negen jaar voortgewenteld om in een toekomstig jaar alsnog te verrekenen met de winst.

Bijzonderheden

Voor zwangere vrouwen geldt de fictie dat zij worden geacht tijdens de zwangerschap hetzelfde aantal uren te hebben gewerkt als voor de zwangerschap.
Alle uren die de zakelijke belangen van de onderneming dienen tellen mee voor het urencriterium (Hoge Raad 14 maart 2003).
Het bijhouden van de uren is verstandig, dit voorkomt discussies achteraf, een duidelijke agenda kan hierbij helpen.

Rechter en urenregistratie

In een uitspraak van het Gerechtshof Arnhem - Leeuwarden (d.d. 1 oktober 2013) kwam de registratie van uren aan de orde. Een startende ondernemer heeft in veel gevallen ook nog inkomen uit dienstbetrekking. In dergelijke gevallen is een urenregistratie vereist. Het achteraf opmaken van een schatting van de uren is niet voldoende.