Vragen Tozo-regeling

Tijdelijke Overbruggingsregeling Zelfstandige Ondernemers (Tozo-regeling)

Veel ZZP'ers en ondernemers komen in de financiële problemen. Dit is nu al direct te merken in de cultuursector, in de horeca, bij kappers, etc. De overheid komt hierom met een tijdelijke ondersteuningsmaatregel voor deze groep ondernemers. Op 10 april 2020 zijn er diverse vragen beantwoord inzake de Tozo-regeling.

Nieuws TOZO

Terugbetaling van de lening in het kader van de TOZO begint niet per 1 januari 2021 maar pas vanaf 1 juli 2021, dit is op 16 december 2020 bekend gemaakt. Vorenstaande geldt voor alle TOZO leningen. Tevens krijgen de ondernemers langer de tijd om de lening af te lossen, de termijn was 3 jaar en wordt nu 3 jaar en 6 maanden.

Tozo-regeling voor ondernemers en DGA in het kort

• De maatregel geldt voor ondernemers en ZZP'ers en DGA's (laatste lees hier).
• De maatregel wordt uitgevoerd door de gemeente. De gemeente heeft een instructie handleiding ontvangen, deze kunt u hier raadplegen.
• De maatregel geldt voor 3 maanden (dus tot 1 juni 2020).
• De tijdelijke maatregel vindt haar basis in het besluit bijstandverlening zelfstandigen 2014.
• Toets levensvatbaarheid onderneming is niet van toepassing (artikel 2 Bbz).
• Uitkering wordt binnen 4 weken verstrekt en kan maximaal 13 weken duren.
• Maximale ondersteuning € 1.500 netto per maand.
• De ondernemer moet zijn gestart vóór 1 januari 2020.
• De ondernemer - die in Nederland woont - moet tenminste 18 jaar oud zijn en nog geen AOW ontvangen.
• De ondernemer kan een lening krijgen van maximaal € 10.157.

Hoe werkt TOZO 3.0

• TOZO wordt verlengd tot 1 juli 2021
• Inkomenstoets partner blijft
• Vermogenstoets wordt ingevoerd. Maximaal vermogen € 46.520 (direct beschikbare geldmiddelen), anders geen recht op een uitkering
• Lening voor bedrijfskapitaal blijft mogelijk, totaal onder TOZO 1 - TOZO 3 niet meer dan €10.157
• Aanvragen vanaf 1 oktober 2020
• Aanvragen tot en met 30 juni 2021

Tozo-regeling en AOW-leeftijd

De kring van rechthebbenden voor de Tozo bestaat inderdaad uit zelfstandigen vanaf de leeftijd van 18 jaar tot de AOW-gerechtigde leeftijd. Ondernemers met een AOW-uitkering komen omdat zij de AOW-gerechtigde leeftijd hebben bereikt, niet in aanmerking voor bijstand op grond van de Tozo.  Personen met een volledige AOW-uitkering kunnen nooit onder het sociaal minimum terechtkomen, ook niet als hun inkomen daalt als gevolg van de coronacrisis. Die mogelijkheid bestaat alleen voor personen met een onvolledige AOW-uitkering. Over het algemeen hebben personen met een onvolledige AOW al een uitkering op grond van de aanvullende inkomensvoorziening ouderen (AIO), waardoor zij een gegarandeerd inkomen hebben tot de voor AOW-gerechtigden geldende, hogere bijstandsnorm. Indien de AOW-gerechtigde ondernemer een inkomen heeft onder het sociaal minimum, al dan niet als gevolg van de coronacrisis, dan kan alsnog een beroep worden gedaan op de AIO, die wordt uitgevoerd door de Sociale Verzekeringsbank.

Vermogen in B.V. en Tozo-regeling voor DGA

In de Kamervragen d.d. 10 april 2020 kwam dit aan de orde. De Minister komt tot het volgende:

Telt het ondernemingsvermogen in de B.V. mee voor de aanvraag van de Tozo-regeling? De B.V. heeft dan voldoende middelen om het salaris nog even te betalen. Dit geld is echter van de B.V. en is nodig om deze roerige tijd te doorstaan.

• De DGA dient evenals andere zelfstandigen te voldoen aan de voorwaarden die in de Tozo worden gesteld.
• Het ondernemingsvermogen wordt daarbij vrijgelaten in de Tozo.
• De DGA die een beroep wil doen op de Tozo moet verklaren dat er als gevolg van de coronacrisis inkomensdaling is waardoor zijn / haar inkomen tot onder sociaal bijstandsniveau is gedaald.
• Specifiek van belang voor de DGA is bovendien dat de DGA moet verklaren dat hij, alleen of samen met andere in de B.V. werkzame personen meer dan 50% van de aandelen heeft.
• Daarnaast heeft de DGA evenals andere zelfstandigen die gebruik maken van de Tozo de plicht om uit eigen beweging inlichtingen te verstrekken die relevant zijn voor het recht op en de hoogte van de bijstand.

Wat mag de gemeente vragen voor Tozo-uitkering?

De maatregelen worden door gemeenten uitgevoerd. Elke gemeente doet dit op zijn eigen manier, dit levert problemen op. Dit is opgelost doordat het ministerie een model aanvraagformulier heeft opgesteld voor gemeenten.

Wat mag de gemeente vragen?

• Uittreksel Kamer van Koophandel? Nee, KvK-nummer wel.
• Vermogen van de partner? Nee, niet relevant voor aanvraag.
• Jaarrekeningen? Nee, tenzij de laatste jaarrekening kan worden gebruikt om inzicht te geven over de liquiditeitsproblemen van de ondernemer.
• Inkomen van de partner? Nee, niet relevant voor aanvraag.
• Mag info van de partner worden gevraagd? Ja, dit enkel om de soort bijstandsuitkering vast te stellen (voor alleenstaanden of gehuwden).
• Inzicht liquide middelen van de ondernemer? Ja, dit mag worden opgevraagd, aldus de Kamervragen op 10 april 2020. De ondernemer moet aannemelijk maken dat hij door de coronacrisis in liquiditeitsproblemen zijn gekomen.

Via deze site kunt u het voorbeeldformulier "wat heeft de gemeente nodig voor een Tozo-aanvraag'" raadplegen.

Hoe een Tozo-aanvraag voorbereiden?

Als u dit formulier zou invullen, heeft u alle relevante informatie voorhanden.

Bestemming lening € 10.000 en Tozo

Moet de lening een bepaalde bestemming hebben en kan deze lening ook dienen om een deel van de vaste lasten te voldoen? 

• De zelfstandige die als gevolg van de coronacrisis wordt geconfronteerd met een liquiditeitsprobleem, kan een beroep doen op bijstand ter voorziening in de behoefte aan bedrijfskapitaal.
• Een liquiditeitsprobleem is aan de orde als de zelfstandige over onvoldoende geldmiddelen beschikt om aan de financiële verplichtingen verbonden aan diens bedrijf of zelfstandig beroep te voldoen.
• De aanvrager dient dit aannemelijk te maken en te verklaren.
• Het betreft een lening van ten hoogste  € 10.157, met een maximale looptijd van drie jaar, met 2% rente.
• De betaling van aflossing en rente wordt niet eerder verplicht dan 1 januari 2021.
• Bijstand ter voorziening in de behoefte aan bedrijfskapitaal wordt niet verleend voor zover dat leidt tot een overschrijding van het de-minimisplafond, bedoeld in de algemene de-minimisverordening.
• Als eerder al staatssteun is verleend zonder dat het de-minimisplafond is bereikt, kan tot aan het plafond verdere steun worden verleend.
• De staatssteun betreft hier het voordeel dat ontstaat vanwege de lage, niet marktconforme rente, van 2%.

Zelfstandige met inkomen uit dienstbetrekking

De zelfstandig ondernemer moet voldoen aan het urencriterium (1.225 uur per jaar) om een TOZO uitkering te kunnen krijgen. Ook als u naast het feit dat u zelfstandige bent een dienstbetrekking heeft moet u aan de regeling voldoen. De inkomsten uit de dienstbetrekking tellen mee bij bij de bepaling of u recht heeft op de TOZO uitkering. Dit inkomen mag de bijstandsnorm niet overtreffen. 

Fictieve dienstbetrekking, ondernemer en Tozo-uitkering

Het urencriterium brengt tot uitdrukking dat de uitoefening van het bedrijf of zelfstandig beroep een reëel karakter met een substantieel tijdsbeslag dient te hebben. Dit volgt uit de antwoorden op Kamervragen op 10 april 2020. Om in aanmerking te kunnen komen voor een uitkering op grond van de Tozo geldt:

• Dat moet zijn voldaan aan het criterium dat de zelfstandige ten minste 1.225 uur per jaar (ofwel gemiddeld 23,5 uur per week) ten behoeve van het bedrijf of zelfstandig beroep werkzaam moet zijn geweest.
• Dit geldt ook voor degene die naast zijn zelfstandige activiteiten werkzaamheden op basis van een fictief dienstverband verricht. Er geldt hiervoor geen afwijkende norm.
• Indien een belanghebbende niet voldoet aan het urencriterium, wordt hij volgens de definitie in de Tozo niet aangemerkt als zelfstandige en kan daarmee geen recht doen gelden op een Tozo-uitkering.
• Wie niet aan het urencriterium voldoet, is aangewezen op arbeid in dienstbetrekking en kan eventueel een beroep doen op bijstand op grond van de Participatiewet. Indien degene die, naast zijn zelfstandige activiteiten, werkzaamheden op basis van een fictief dienstverband verricht wel voldoet aan het urencriterium en aan de overige voorwaarden om in aanmerking te komen voor een Tozo-uitkering, dan wordt bij het vaststellen van het recht op en de hoogte van de algemene bijstand behalve het inkomen als zelfstandige ook het inkomen uit het fictief dienstverband in aanmerking genomen.
• Er bestaat alleen recht op algemene bijstand als het totale inkomen de op de zelfstandige van toepassing zijnde bijstandsnorm niet overstijgt.

Bron documenten Tozo-regeling

Vragen d.d. 10 april 2020 (ruim 30 pagina's) inzake Tozo-regeling

Handreiking en uitleg Tozo-regeling voor gemeenten d.d. 2 april 2020

Meest gestelde vragen over de Tozo-regeling

Model aanvraagformulier Tozo-regeling

Checklist voor aanvraag Tozo-uitkering