Relatie met de belastingdienst

De vakbonden voor fiscalisten (de NOB en het Register voor Belastingadviseurs) hebben een rapport uitgebracht over de relatie tussen de fiscale praktijk en de Belastingdienst. De staatssecretaris heeft op 3 juni 2025 op dit rapport gereageerd. Wat zijn de kernpunten?

Contact en Bereikbaarheid Belastingdienst

• Gebruik van communicatiekanalen: E-mail is het meest gebruikte kanaal (84%), gevolgd door schriftelijke communicatie (75%) en telefonisch contact. Persoonlijk contact is zeldzaam.
• Voorkeuren: E-mail heeft de voorkeur vanwege snelheid en schriftelijke vastlegging. De Belastingdienst wordt echter als lastig bereikbaar ervaren; veel respondenten hebben geen directe contactpersoon.
• Verbeterpunten: Er is grote behoefte aan vaste aanspreekpunten, snellere responstijden en digitale alternatieven voor fysieke post (zoals een beveiligd klantportaal).

Kwaliteit van de Dienstverlening van de Belastingdienst

• Gemiddelde waardering: Een krappe voldoende (6,0); hoogste scores voor vriendelijkheid (7,1), laagste voor doorlooptijd dossiers (4,7).
• Groot verschil tussen groepen: Bedrijfsfiscalisten waarderen de dienst aanzienlijk hoger dan belastingadviseurs (6,7 vs 5,9).
• Knelpunten: Langzame procedures, slechte coördinatie tussen afdelingen, bureaucratische houding, onvoldoende kennis bij jonge inspecteurs, en onbetrouwbaarheid bij schriftelijke post.

Rechtszekerheid en Rechtsbescherming Belastingplichtigen

• Zorgen over boetes: Veel respondenten ervaren boetes als onevenredig zwaar. De menselijke maat ontbreekt volgens velen.
• Bezwaarprocedures: Worden als ondoorzichtig en weinig onafhankelijk ervaren. Bezwaarbehandelaren zijn vaak dezelfde als de behandelend inspecteurs.
• Rechtsbescherming: Beoordeeld met een 6,2; er is veel kritiek op lange doorlooptijden en onduidelijke dossiervorming.

Horizontaal Toezicht (HT) Belastingdienst

• Beperkt vertrouwen: Slechts 30% vindt dat HT het doel van efficiëntere fiscale handhaving grotendeels of volledig heeft bereikt.
• Positieve punten: Vaste contactpersoon, kortere lijnen, soms minder controles.
• Kritiekpunten: HT leidt vaak tot meer verplichtingen zonder tastbare voordelen.
• Er is weinig wederkerigheid; verplichtingen liggen grotendeels bij de belastingplichtige. HT beperkt volgens 25–34% de mogelijkheden voor tax planning.
• Klachten over gebrek aan duidelijke standpunten vanuit kennisgroepen.

Relatie met de Belastingdienst

• Algemene score: 5,7 (onveranderd sinds 2021).
• Grootste frustraties: Inefficiëntie, inflexibiliteit, onpersoonlijk contact en gebrek aan transparantie.
• Verschil in perceptie: Bedrijfsfiscalisten zijn aanzienlijk positiever (6,5) dan belastingadviseurs (5,6), wat samenhangt met het hebben van vaste contactpersonen en HT.

Conclusies relatie fiscale praktijk met de Belastingdienst

Gebrekkige automatisering, onbetrouwbare postverwerking en slechte interne coördinatie blijven grote knelpunten. Een meer persoonlijke benadering met vaste contactpersonen zou een mooie oplossing zijn. De digitale infrastructuur blijft een aandachtspunt en zou via meer portalen en een chatfunctie kunnen worden verbeterd. Tevens ziet het NOB/RB (en wij) de volgende verbeteringspunten:

• Herziening van boetebeleid en bezwaarprocedures.
• Minder formele houding en meer oplossingsgericht denken.
• Boetes beter toelichten, deze worden als onevenredig hoog ervaren, met name bij kleine missers.
• Vooroverleg zou praktischer moeten, vooroverleg wordt vaak vermeden omdat dit voelt als "voorveroordeling"
• Horizontaal toezicht zou als fiscale brugfunctie moeten werken, het wordt ervaren als wankele hangbrug die extra verplichtingen met zich meebrengt.
• Verbetering postsysteem omdat veel postzendingen niet (of heel traag) op de juiste plek terecht komen.
• Fiscale dossier iz vaak een zwart gat, documenten ontbreken, standen zweven en niemand weet waarom een (digitaal) dossier niet volledig op orde is

Een relatie vraagt altijd energie en aandacht. Als beide partijen hierin investeren kan het beter worden. Investeren in de digitale wereld, AI, vertrouwen en helderheid zou hierbij een mooie stap zijn. Het beeld van de NOB / RB in dit rapport strookt niet helemaal met de fiscale monitor 2024 van de Belastingdienst.