Omkering bewijslast of informatiebeschikking

Als iemand niet de vereiste aangifte doet en de Inspecteur denkt of weet dat deze onjuist is, dan kan de Inspecteur de bewijslast omkeren. Dit wil zeggen dat de belastingplichtige moet bewijzen dat hij wel de juiste aangifte heeft gedaan en dat de stellingen van de Inspecteur niet juist zijn. Soms is dit een onmogelijke opgave.

Procedure inzake buitenlandse bankrekening

De Belastingdienst is van mening dat u rekeningen in het buitenland heeft. U heeft deze niet opgegeven en hiermee niet de vereiste aangifte gedaan. De Inspecteur der rijksbelastingen keert de bewijslast om en u moet bewijzen dat u de bankrekeningen niet had. Maar hoe bewijst u iets wat er niet was?

In deze casus had Joop een rekening bij de KB Lux Bank. Joop komt te overlijden en Henk is zijn erfgenaam. De Inspecteur legt forse aanslagen op. De Hoge Raad twijfelt aan de informatie die de Inspecteur heeft en verwijst de zaak voor nader onderzoek naar een ander Gerechtshof. De Inspecteur mag de bewijslast omkeren (een zware sanctie) als sprake is van gebreken in de aangifte. De Inspecteur stelt dat er buitenlandse bankrekeningen zijn en dat dit de rechtvaardiging is voor de omkering van de bewijslast. Henk stelt dat de rekeningen er inderdaad zijn, maar dat hier heel weinig geld op staat. Het enige dat de Belastingdienst kan aantonen is dat er € 300 op een bankrekening staat. Daarmee heeft de Inspecteur niet aangetoond dat er aanzienlijke vermogens in het buitenland zijn. Omkering van de bewijslast is dan niet toegestaan, de aanslagen moeten worden vernietigd.

Conclusies informatiebeschikking

1. Of het informatieverzoek terecht is moet worden betwist in de procedure tegen de informatiebeschikking.
2. Het alsnog (binnen de gestelde termijn) verstrekken van informatie leidt er niet toe dat de informatiebeschikking vervalt, maar wel dat omkering van de bewijslast achterwege blijft.
3. De gevolgen van het niet of onvoldoende verstrekken van informatie (omkering van de bewijslast) kan aan de orde worden gesteld in de procedure tegen de informatiebeschikking.
4. De gevolgen van het niet of onvoldoende verstrekken van informatie (omkering van de bewijslast) kan aan de orde worden gesteld in de procedure tegen de (uiteindelijke) aanslag.
5. De gebreken aan medewerking van de kant van de belastingplichtige moeten van een zodanig gewicht zijn, dat daardoor de omkering van de bewijslast gerechtvaardigd is.

Noot fiscaal jurist

De Belastingdienst heeft soms iets te snel de neiging om de bewijslast om te keren richting de belastingplichtige, dit wordt ook steeds vaker als dreigement gebruikt. De rechter is het niet met de Belastingdienst eens en moet de zaak nu opnieuw oppakken. De Belastingdienst moet nu bewijs leveren over de buitenlandse bankrekeningen en de omvang hiervan.

Sinds enkele jaren kan de Belastingdienst een briefje sturen aan de Belastingplichtige, dit met het verzoek om bepaalde informatie aan te leveren, de zogenaamde informatiebeschikking. Dit doet de Belastingdienst als ze denken (of vermoeden) dat er sprake is van fraude of achterwege laten van inkomen (zeg zwart geld). Tegen een informatiebeschikking kan de belastingplichtige in bezwaar en beroep, dit maakt de rechtszekerheid iets groter. Het is echter moeilijk te bewijzen als u geen misdrijf heeft gepleegd en / of zwart geld heeft, immers wat niet is gebeurd is niet gebeurd.

De Belastingdienst kiest er meestal voor om de bewijslast om te keren, dit gaat sneller en voorkomt een lange procedure die bij een informatiebeschikking kan optreden.

Zoals bij de meeste ondernemers bekend is, heeft de Belastingdienst – als ze u eenmaal op de korrel hebben – een enorme informatiehonger. De Belastingdienst mag u ook van alles en nog wat vragen, zolang het maar voor de belastingheffing van belang zou kunnen zijn. Soms gaat de informatiebehoefte te ver en kunt u de vragen van de Belastingdienst aan de rechter voorleggen.

In de meeste gevallen zijn (enkele) vragen terecht en blijft de beschikking (deels) in stand. Wel moet de belastingplichtige dan de mogelijkheid krijgen die vragen alsnog te beantwoorden.

Vragen over informatiebeschikking

Wij adviseren regelmatig belastingplichtigen die er even niet uitkomen met de Belastingdienst. Heeft u vragen of opmerkingen, stuur dan gerust een e-mail aan onze specialist of neem telefonisch contact op.

Bron informatiebeschikking en omkering bewijslast

Gerechtshof 's Hertogenbosch 21 december 2017 (ECLI:NL:GHSHE:2017:5850).

Hoge Raad 10 februari 2017 (ECLI:NL:HR:2017:192).